Σαμοθράκη: Εκεί που τελειώνει ο πολιτισμός και αρχίζει η κανονική ζωή

Η Σαμοθράκη είναι ένας από τους πιο μυστήριους και γοητευτικούς προορισμούς της Ελλάδας. Καταπράσινη, γεμάτη νερά, ενέργεια και ατμόσφαιρα που θα σας συναρπάσει. Το όρος Σάος, είναι «τόσο ψηλό, που κρύβει το φεγγάρι». Εξ ου, λοιπόν, και η ψηλότερη κορυφή του, η οποία αγγίζει τα 1.611 μέτρα, ονομάζεται «Φεγγάρι».  Ο Όμηρος τοποθέτησε εκεί τον θρόνο του Ποσειδώνα. Από τις βραχώδεις και απότομες κορφές του ξεκινούν κατάφυτες χαράδρες, που σχηματίζουν πηγαία νερά και καταρράκτες. Το μακρινό ταξίδι ως το νησί της Πτερωτής Νίκης αξίζει και με το παραπάνω. Η Σαμοθράκη βρίσκεται στο βορειοανατολικό Αιγαίο, μεταξύ Θράκης και Λήμνου, η Καμαριώτισσα είναι το λιμάνι της και λίγα χιλιόμετρα ψηλότερα, μόλις έξι, βρίσκουμε τη Χώρα, τη γραφική πρωτεύουσα, που είναι χτισμένη αμφιθεατρικά κάτω από το μεσαιωνικό κάστρο.  Η Σαμοθράκη ήταν πασίγνωστη στον αρχαίο κόσμο για τη μυστηριακή θρησκεία που είχε τις ρίζες της στα προελληνικά φύλα που κατοικούσαν το νησί.

Τα γοητευτικά ποτάμια

Από τις πρώτες εκδρομές και εξορμήσεις στα φαράγγια της, ο επισκέπτης αισθάνεται μαγεμένος από τη φυσική ομορφιά, την αύρα και τη δροσιά του νησιού, που είναι γεμάτο τρεχούμενο νερό, πηγές, καταρράκτες και πεταλούδες με τα πιο ζωηρά χρώματα. Περπατώντας στα μονοπάτια του Φονιά και της Γριάς Βάθρας, μετά τις πρώτες βουτιές στα κρυστάλλινα νερά του ποταμιού, αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε παραμύθι με νεράιδες, ξωτικά και δέντρα που έχουν χιλιάδες ιστορίες να σου ψιθυρίσουν.  Πέρα από το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο, η Σαμοθράκη είναι το νησί με τα μυστικά. Κάθε βάθρα έχει τη δική της μαγεία, το δικό της φυσικό τοπίο, τη δική της ξεχωριστή ομορφιά. Και όσο πιο ψηλά ανεβαίνεις στα μονοπάτια, όσο περισσότερες μικρές και μεγάλες διαδρομές ακολουθείς, τόσο πιο πολλά μπορείς να ανακαλύψεις.

Εξερεύνηση στις βάθρες

Το πιο διάσημο φαράγγι της Σαμοθράκης είναι αυτό του «Φονιά». Λένε ότι ονομάστηκε έτσι γιατί όταν η κακοκαιρία κάνει το ποτάμι να φουσκώνει μπορεί με την ορμή και τη δύναμή του να παρασύρει τα πάντα στο πέρασμα του. Χρειάζεται μόλις μισή ώρα πεζοπορία για να φτάσει κανείς στην πρώτη βάθρα  (οι βάθρες είναι φυσικές πισίνες που δημιουργούνται από καταρράκτες) του Φονιά, μία εντυπωσιακή και κρυστάλλινη ποταμίσια πισίνα που βρέχεται από έναν τεράστιο καταρράκτη που ο ήχος του μαγεύει τις αισθήσεις. Από κει και πέρα, ξεκινούν οι πιο όμορφες και πολύ πιο επικίνδυνες διαδρομές (ο Φονιάς έχει δύσκολα περάσματα και χώμα που γλιστράει) και θα χρειαστούν ανθεκτικά παπούτσια, ενδεχομένως σχοινιά και ένας έμπειρος οδηγός που θα σας δείξει τα σωστά μονοπάτια για να μην χαθείτε. Αξίζει και μία επίσκεψη στην «Κλείδωση» τον ψηλό καταρράκτη του Φονιά, ένα σημείο στο οποίο φτάνει κανείς από ένα συγκεκριμένο μονοπάτι και η διαδρομή διαρκεί τρεις ώρες.Το φαράγγι του Φονιά έχει τις πιο όμορφες βάθρες του νησιού, αλλά είναι και το πιο… εμπορικό, αφού η ευκολία στην πρόσβαση (στα χαμηλά του σημεία) δημιουργεί συνωστισμό, ειδικά τον Αύγουστο. Στο καφενεδάκι απέναντι, «Τη Γέφυρα του Φονιά» θα ανακαλύψετε ένα παραδεισένιο καταφύγιο για να απολαύσετε κρύες μπύρες, μεζεδάκια και πεντανόστιμες ομελέτες. Η αυλή του είναι γεμάτη κούνιες, αιώρες και μεγάλα ξύλινα τραπέζια, απόλυτα ταιριαστά με την παραμυθένια ατμόσφαιρα του νησιού.

Η Γριά Βάθρα είναι ο αγαπημένος προορισμός των κατασκηνωτών. Πιο μυστηριώδης, περίπλοκη και παιχνιδιάρικη από τον Φονιά, είναι το ιδανικό μέρος για εξερεύνηση. Στη Γριά θα χρειαστεί να επιστρατεύσετε μυαλό και φαντασία για να σκαρφαλώσετε από τα βράχια και να ανακαλύψετε τις ομορφιές που κρύβονται πίσω από τα μονοπάτια. Γερό πάτημα και πιάσιμο στον βράχο. Αυτό είναι το… μυστικό. Εάν θέλετε να αποφύγετε την αναρρίχηση, υπάρχει και ένα μονοπάτι που μετά από περπάτημα 10 λεπτών οδηγεί απ’ ευθείας σε μία υπέροχη βαθρούλα, ηλιόλουστη, που σχηματίζει ένα μικρό παραλιάκι μέσα στο βουνό. Εκεί μπορείτε να απολαύσετε τις βουτιές στο ποτάμι και να χαρείτε τον ήλιο σε ένα σημείο που αποτελεί «πέρασμα» για όλους τους εξερευνητές. Στην είσοδο της Γριάς Βάθρας υπάρχουν πάγκοι με κοσμήματα και κρέμες φτιαγμένες από φυτά και βότανα, ενώ πριν την ανάβαση μπορείτε να αγοράσετε με ένα ευρώ την πιο δροσιστική σπιτική λεμονάδα που έχετε δοκιμάσει ποτέ.

Για τους πιο μυημένους επισκέπτες, που δεν βλέπουν το νησί για πρώτη φορά, βάθρες μπορεί να βρει κανείς στον Παράδεισο, στις πηγές του Φονιά, στον Χριστό (Γρηγοράκης), αλλά και στον Βάτο, που μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση με καραβάκι.  

Η πλατεία του χωριού

Τα Θέρμα είναι το χωριουδάκι που μαζεύει τους πιο πολλούς επισκέπτες, καθώς βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τα ποτάμια και φιλοξενεί δύο κάμπινγκ (ένα ελεύθερης διαβίωσης και ένα οργανωμένο). Στην πλατεία του χωριού δεσπόζει το περίφημο καφενείο κάτω από τα πλατάνια, που αποτελεί την πιο καθιερωμένη στάση για καφέ, τάβλι, διάβασμα, τσίπουρα και μπύρες. Από το πρωί είναι γεμάτο ταξιδιώτες που κάνουν μία στάση για νερό και λεμονάδα πριν την ανάβαση, που απολαμβάνουν στη δροσιά των δέντρων τον καφέ τους και που αργότερα γεμίζουν τα τραπέζια με μεζεδάκια και τσίπουρα μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Κάποιες μέρες το καφενείο φιλοξενεί μουσικά σχήματα που παίζουν ρεμπέτικα και ο κόσμος γίνεται ένα μεγάλο πολύχρωμο κουβάρι που χορεύει και στήνει ένα ατέλειωτο πανηγύρι μέχρι το πρωί.

Στο κάτω μέρος της πλατείας, μαζεύεται από νωρίς το βράδυ κόσμος και παρέες που παίζουν μουσική, τραγουδάνε, χορεύουν και δημιουργούν αυτοσχέδια παιχνίδια. Είναι το σημείο συνάντησης όλων των κατασκηνωτών του νησιού, που δίνουν ραντεβού στις «πλάκες» ή στην «πλατεία».  Όσο προχωράει το βράδυ το κέφι ανεβαίνει, οι παρέες ενώνονται και παρ’ όλο που το μέρος παραμένει το ίδιο, η κάθε βραδιά είναι μοναδική. Μέσα σε αυτό το πολύχρωμο κολάζ ετερόκλητου κόσμου, υπάρχουν αυτοσχέδιοι πάγκοι που πουλάνε κρέπες με σοκολάτα, λουκουμάδες, σπιτικές πίτες και τυρόπιτες (φυσικά πάμφθηνα).

Κατσικάκι πεντανόστιμο…

Τα Θέρμα είναι γεμάτα ταβέρνες με εκλεκτές λιχουδιές και σπεσιαλιτέ (τι άλλο;) το κατσίκι. Η πιο καλή ταβέρνα στο χωριό είναι η Γριά Βάθρα, εκεί που θα βρείτε κάθε λογής νοστιμιά, ενώ ο σερβιτόρος θα σας αραδιάσει με σαμοθρακιώτικη προφορά όλο τον κατάλογο σε ένα λεπτό και αν γίνετε φίλοι στο τέλος θα τον βοηθήσετε να μαζέψει τα τραπέζια για να κάνει κλείσιμο. Οι ξακουστές «Καρυδιές» σερβίρουν κατσίκι σε όλες τις εκδοχές που μπορείτε να φανταστείτε και πεντανόστιμους μεζέδες για τη μέση του τραπεζιού. Εάν δεν έχετε μεταφορικό μέσο, μπορείτε να μαζευτείτε παρέα, να έρθει να σας πάρει ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού και να σας επιστρέψει με μία… πολυτελή καρότσα που χωράει μέχρι και δέκα άτομα. Μια άβολη, αλλά μαγική βόλτα με θέα τον πανέμορφο έναστρο ουρανό της Σαμοθράκης. Το καλύτερο κατσίκι πάντως θα το φάτε στις ταβέρνες στον Προφήτη Ηλία. Ακόμα και αυτοί που δεν τρώνε είναι σίγουρο ότι θα το δοκιμάσουν, με γλυκές μπουκιές που λιώνουν στο στόμα.

Κατασκήνωση όταν είσαι…

Τα Θέρμα είναι γεμάτα ενοικιαζόμενα δωμάτια σε καλές τιμές, αλλά συνιστούμε ανεπιφύλακτα το κάμπινγκ ελεύθερης διαβίωσης, που είναι φτηνό, έχει ντουζιέρες και σκιά σε όλα του  τα σημεία και είναι γεμάτο από παρέες και οικογένειες που μαγειρεύουν, στήνουν αιώρες, τραπεζάκια και κάθε λογής κατασκηνωτικά κομφόρ.

Στο κάμπινγκ διοργανώνονται κάθε χρόνο διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες (χορός, θέατρο, κατασκευές) με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Για τους λάτρεις της φύσης και της περιπέτειας, υπάρχει και η επιλογή της ελεύθερης κατασκήνωσης σε κάποια από τις κοντινές βάθρες, όπως στον Παράδεισο ή τη Γριά.

Στο «Saoki» που είναι το beach bar του νησιού διοργανώνονται σχεδόν σε καθημερινή βάση συναυλίες με διάφορα συγκροτήματα κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, ενώ η αισθητική του είναι τόσο προσεγμένη που δεν μοιάζει παραφωνία σε σχέση με το εναλλακτικό περιβάλλον του νησιού.

Η Σαμοθράκη είναι ένα νησί που δεν κοιμάται ποτέ, οπότε αν είστε από αυτούς που ξενυχτάνε, προτιμήστε το μπαράκι που λειτουργεί από τα μεσάνυχτα και μετά το “Kafter”. Κάποιες φορές θα πετύχετε ηλεκτρονική μουσική, άλλες rock, ενώ συχνά διοργανώνονται θεματικά πάρτι. Μετά τις 6 το πρωί συνήθως παίζει punk και οι φανατικοί του είδους χορεύουν με φόντο τα χρώματα της αυγής.

Και όμως υπάρχουν παραλίες!

Ένας μύθος που κυκλοφορεί είναι ότι η Σαμοθράκη δεν έχει παραλίες. Λάθος. Έχει και μάλιστα μερικές πολύ ιδιαίτερης ομορφιάς. Το τοπίο είναι άγριο, τα νερά κρύα και συνήθως έχει βοτσαλάκι, αλλά μπορείτε να χαρείτε κανονικά  το νερό της θάλασσας. Η παραλία του κάμπινγκ είναι καθαρή και προσφέρεται για μπάνιο, με λίγη υπομονή και προσοχή στα βότσαλα. Το ίδιο και η  «Τζαμάικα» , που βρίσκεται δίπλα στο κάμπινγκ και μπορείτε να κάνετε μπάνιο σχεδόν ολομόναχοι και να χορτάσει το μάτι σας βουνό και θάλασσα. Αν πάλι προτιμάτε άμμο, ταξιδέψτε ως την Παχιά Αμμο, με τα καθαρά νερά και τη μεγάλη άπλα. Η πιο διάσημη παραλία πάντως είναι οι «Κήποι», με γκρίζο χοντρό βότσαλο και άγρια ομορφιά. Είναι η παραλία στην οποία συχνά διοργανώνονται πάρτι και μουσικές βραδιές, με πιο παραδοσιακό αυτό που γίνεται τη μέρα της πανσέληνου.

Βόλτα στη Χώρα

Τέλος, η Χώρα της Σαμοθράκης είναι μικρή και πανέμορφη με ένα υπέροχο μεσαιωνικό κάστρο. Επισκεφθείτε το την μέρα για να προλάβετε και το ηλιοβασίλεμα από το «Κάστρο», το καφενεδάκι που έχει την καλύτερη θέα με φόντο τα χρώματα της θάλασσας.

Μικρά- Μικρά που πρέπει να γνωρίζουμε για το νησί:

-Μετά την επίσκεψη στη Γριά Βάθρα ή το βράδυ περάστε από τα θερμά λουτρά που βρίσκονται στα Θέρμα. Η χαλάρωση και η μοναδική αίσθηση ξεκούρασης θα σας μείνει αξέχαστη.

– Ρωτήστε για τον ορειβατικό όμιλο που διοργανώνει εκδρομές, ανάβαση στο όρος Σάος και διάφορες αθλητικές δραστηριότητες στα ποτάμια του νησιού.

– Μην επισκεφθείτε τη Σαμοθράκη χωρίς αθλητικά παπούτσια ή ειδικά ορειβατικά πέδιλα, τσάντα πλάτης που να χωράει αρκετά πράγματα και οπωσδήποτε κρέμα για τα τσιμπήματα αφού το νησί είναι πλούσιο σε βλάστηση και τα κουνούπια θα κάνουν… πάρτι στο σώμα σας, ειδικά τις πρώτες μέρες.

– Το οτοστόπ δίνει και παίρνει, οπότε δεν θα έχετε κανένα πρόβλημα να μετακινηθείτε ακόμα και χωρίς αυτοκίνητο.

– Δείτε ένα ξημέρωμα από την παραλία. Τα χρώματα είναι μαγικά!

–  Από τους αρχαιολογικούς χώρους, οι πιο αξιοπρόσεκτοι είναι το Αρσινόειον, το μεγαλύτερο κυκλικό οικοδόμημα της αρχαιότητας, και το Ιερό των Μεγάλων Θεών, όπου γίνονταν οι τελετές των Καβειρίων Μυστηρίων, ενώ σε διάφορα σημεία θα δείτε πύργους που θεωρούνται σημαντικά παραδείγματα υστεροβυζαντινής φρουριακής αρχιτεκτονικής του ελλαδικού χώρου. Χτισμένη στους βόρειους πρόποδες του Σάους, το δε λιμάνι της Αρχαίας Πόλης αναφέρεται για πρώτη φορά τον 4ο αιώνα, όπως και στις Πράξεις των Αποστόλων.

– Τέλος, να είστε προσεκτικοί. Μην ανεβαίνετε από μονοπάτια που δεν ξέρετε (είναι εύκολο να χαθείτε) και εμπιστευτείτε μόνο τις δικές σας δυνάμεις. Το νησί είναι πανέμορφο και υπάρχει πάντα η γοητεία της εξερεύνησης, ωστόσο μην παρασυρθείτε από αυτό. Σίγουρα δεν θα θέλατε να επιστρέψετε στην πόλη με σπασμένο πόδι ή χέρι.

– Μόλις φτάσετε στην Καμαριώτισσα (το λιμάνι) μην ξεχάσετε να φάτε μπισκοτό από τα καφενεδάκια κατά μήκος του δρόμου. Γλυκό σαν τον γνωστό κορμό με δύο κρέμες, κρέμα βανίλια και κρέμα σοκολάτας, αλλά δέκα φορές πιο νόστιμο…

– Χρήσιμο είναι να έχετε πάντα μαζί σας φακό. Ειδικά αν μένετε στο κάμπινγκ που δεν έχει ρεύμα.

– Στη Σαμοθράκη μπορεί να φτάσει κανείς από την Αθήνα  με αεροπλάνο μέχρι την Αλεξανδρούπολη και από εκεί με το καράβι που περνάει απέναντι. Αλλιώς, να είστε έτοιμοι για ένα γοητευτικό ταξίδι 20 ωρών (τρένο ή λεωφορείο, αλλαγή στη Θεσσαλονίκη και καράβι), κατά τη διάρκεια του οποίου θα διασχίσετε όλη την Ελλάδα.

– Μεγάλη προσοχή θέλουν και οι βροχές. Εάν είστε στα ποτάμια μόλις δείτε μαυρίλα στον ουρανό, ξεκινήστε αμέσως την κατάβαση. Το ποτάμι φουσκώνει κατ’ ευθείαν όταν έχει κακό καιρό και υπάρχουν άνθρωποι που έχουν παρασυρθεί από τα νερά του. Καλό θα είναι να ρίχνετε μια ματιά στην πρόβλεψη του καιρού για να είστε πιο ασφαλής. 

Το να γράψει κανείς ένα κείμενο για τη Σαμοθράκη και να χωρέσει μέσα σε αυτό όλες τις «πληροφορίες» που χρειάζεται ένας επισκέπτης είναι σχεδόν αδύνατο. Η Σαμοθράκη είναι οι ήχοι από τις κιθάρες και τα τουμπερλέκια μέχρι το πρωί, τα μαγευτικά χρώματα, οι βουτιές στο πεντακάθαρο νερό, η βάθρα που ανακαλύψαμε και αγαπήσαμε, τα γέλια και τα τραγούδια, οι άνθρωποι που γνωρίσαμε και γίναμε φίλοι τους, τα μυστικά που μοιραστήκαμε στα νερά και στα δέντρα της. Και το κελάρυσμα του νερού, σίγουρα θα σας συντροφεύει όλο το Χειμώνα…