"Θαύμα" Σφακιανάκη η καταδίκη του "Γέροντα Παστίτσιου"

Του Νίκου Σπυρόπουλου

17 Σεπτεμβρίου 2012. Ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Χρήστος Παππάς, ο οποίος έναν χρόνο μετά, δηλαδή το Σεπτέμβριο του 2013, προφυλακίστηκε με τη σύμφωνη γνώμη εισαγγελέα – ανακριτών με την κατηγορία της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης, κατέθεσε ερώτηση προς τους τότε υπουργούς Παιδείας και Θρησκευμάτων, Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, Νίκου Δένδια, με θέμα «Προσβολή της μνήμης του Γέροντος Παΐσιου από χρήστη του Facebook». Η Χρυσή Αυγή, ως «φρούραρχος» του «ιερού» τρίπτυχου της Χούντας «Πατρίς – Θρησκεία – Οικογένεια», ζήτησε να διαγραφεί η σελίδα του Γέροντα Παστίτσιου καθώς «ο χρήστης έβριζε, ειρωνευόταν και προσπαθούσε να εξευτελίσει την ιερή μορφή της Ελληνορθοδοξίας, τον Γέροντα Παΐσιο».

Λίγες ημέρες μετά και συγκεκριμένα στις 21 Σεπτεμβρίου του 2012, κλιμάκιο της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, παρουσία εισαγγελικού λειτουργού, «μπούκαρε» στο σπίτι του 27χρονου τότε Φίλιππου Λοΐζου, τον οποίο οι έρευνες είχαν καταδείξει ως δημιουργό και διαχειριστή της σατιρικής σελίδας στο Facebook. Όπως έγραφε σε δελτίο Τύπου του το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, «κατά τη διάρκεια της έρευνας βρέθηκε και κατασχέθηκε ένας φορητός υπολογιστής laptop. Από την επιτόπια αυτοψία στον συγκεκριμένο ηλεκτρονικό υπολογιστή διαπιστώθηκε ότι διαχειριστής της επίμαχης σελίδας ήταν ο 27χρονος, ο οποίος συνελήφθη και με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του οδηγήθηκε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών». Το τμήμα του Μανώλη Σφακιανάκη ήταν πανέτοιμο, όπως φάνηκε τουλάχιστον, για τη σύλληψη του νεαρού μπλόγκερ, καθώς ήδη, όπως δήλωνε, είχε γίνει «αποδέκτης χιλιάδων ηλεκτρονικών καταγγελιών» εις βάρος του «Παστίτσιου».

Η σύλληψη του νεαρού μπλόγκερ, επειδή διαχειριζόταν μια σελίδα «με βλάσφημο και υβριστικό περιεχόμενο για τον Γέροντα Παΐσιο και τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό», όπως έλεγαν, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο στον πολιτικό όσο και στον κοινωνικό ιστό της χώρας. Μάλιστα, είχε δημιουργηθεί σχετικό hashtag στο twitter (#freegeronpastitsios), το οποίο είχε τόσο σατιρικό όσο και καταγγελτικό χαρακτήρα. Ένα από τα αστεία σχόλια ήταν πως ο Παΐσιος δήθεν είχε πει: «Θα έρθει εκείνη η ώρα που όποιος κάνει πλάκα με τις προφητείες μου θα συλληφθεί», και ένα άλλο: «Σε λίγο θα καίνε και τις μάγισσες».

Από τη μεριά του, όπως είχε δηλώσει ο Φίλιππος Λοΐζος λίγες ημέρες μετά τη σύλληψή του στην αποκλειστική συνέντευξή του στο koutipandoras.gr και στον Κώστα Βαξεβάνη, ουδέποτε έβρισε ή έγραψε χυδαία λόγια για τον Γέροντα Παΐσιο και την Ορθοδοξία. Αντιθέτως, διατηρούσε μια «σατιρική σελίδα», η οποία είχε ως σκοπό να κριτικάρει. «Υπήρχε μια εμπόλεμη κατάσταση στη σελίδα, αλλά αυτό ακριβώς είναι και τα social media, να μπαίνουμε μέσα και να βγάζουμε το άχτι μας».

Το «θαύμα» που τρόλαρε τους πάντες

Παραφράζοντας την περίφημη φράση του γνωστού ήρωα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Άμλετ, μπορεί να πει κανείς πως το περίφημο κυβερνητικό θαύμα του Γέροντα Παΐσιου απέδειξε ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο των… «θαυμάτων της Ορθοδοξίας». Το «ψευδοθαύμα» του Γέροντα Παΐσιου, το οποίο έφτασε να γίνει μέχρι και πρωτοσέλιδο στην Ελεύθερη Ώρα τον Αύγουστο του 2012, ήταν μια καλοστημένη φάρσα του Φίλιππου Λοΐζου με στόχο να αποκαλύψει την αναξιοπιστία διαφόρων blogs και sites, την ευπιστία μερίδας κόσμου στα «σύγχρονα θαύματα» αλλά και το τεράστιο «καταναλωτικό πανηγύρι» που είχε στηθεί γύρω από τον Παΐσιο.

Η επιτυχία ακριβώς αυτής της φάρσας του αποτέλεσε ίσως και έναν από τους λόγους που οδηγήσαν στη σύλληψή του. Η ψεύτικη είδηση του θαύματος δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2012 από διάφορα θρησκευτικού και όχι μόνο περιεχομένου blogs και sites και έγινε «viral» στο ελληνικό διαδίκτυο. Το «θαύμα» αφορούσε έναν 18χρονο χρήστη ναρκωτικών στις Σέρρες, ο οποίος μετά από ατύχημα με το μηχανάκι έπαθε διάσειση και αφού έπεσε σε κώμα οι γιατροί σήκωσαν τα χέρια ψηλά. Η μητέρα όμως του 18χρονου μετέβη στον τάφο του Γέροντος Παΐσιου, όπου προσκύνησε και πήρε λίγο χώμα, το οποίο αφού το μετέτρεψε σε φυλαχτό το έκρυψε κάτω από το μαξιλάρι του γιου της.

Το βράδυ είδε στον ύπνο της τον Γέροντα να της λέει ότι ο γιος της θα γίνει καλά. Όπερ και εγένετο, με τον 18χρονο να σηκώνεται από το κρεβάτι και το μαξιλάρι του να έχει μία έντονη ευωδία. Ο «Παστίτσιος» είχε στείλει την «είδηση» αυτή ως μια προδημοσίευση κειμένου που θα δημοσιευόταν στο ορθόδοξο αντιαιρετικό περιοδικό ΔΙΑΛΟΓΟΣ αλλά λόγω της βαρύτητας του θαύματος κρίθηκε σωστό να μαθευτεί νωρίτερα και από άλλα μέσα…

Η καταδίκη Παστίτσιου

Στις αρχές Οκτωβρίου του 2012, οι δυο ερωτώμενοι υπουργοί από τον βουλευτή της Χρυσής Αυγής, Χρήστο Παππά, οι Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και Νίκος Δένδιας απαντούν. Ο πρώτος αναφέρει ότι δεν άπτεται το ζήτημα της αρμοδιότητας του υπουργείου του, ενώ ο δεύτερος ενημερώνει πως η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, ερεύνησε το σπίτι του «Γέροντα Παστίτσιου», τον οποίο και συνέλαβε.

Δυο χρόνια μετά το σχηματισμό της δικογραφίας, τον Ιανουάριο του 2014, η υπόθεση «βλασφημίας» και καθύβρισης θρησκεύματος κατ’ εξακολούθηση, που άπτεται στο άρθρο 199/1951 του Ποινικού Κώδικα περί καθύβρισης θρησκευμάτων, έφερε την 10μηνη φυλάκιση με αναστολή του Φίλιππου Λοΐζου από το Τριμελές Πρωτοδικείο Αθηνών που καταδίκασε τον «Γέροντα Παστίτσιο». Αναφερόμενος στο τι πιστεύει ο ίδιος πως «ενόχλησε» τον κόσμο από τον «Παστίτσιο», ο νεαρός είχε δηλώσει πως έφταιγε κυρίως η «αλληγορική του ταυτότητα». «Κάποιος αμφισβητεί· αντί να κάτσει να δει τηλεόραση, προπαγανδίζει τις δικές του ιδέες και εκφράζεται ελεύθερα από το διαδίκτυο κάτω από την κουκούλα της ανωνυμίας, έχοντας παράλληλα πολλούς αποδέκτες», πρόσθετε.

Η είδηση της καταδίκης του «Παστίτσιου» έγινε διεθνές θέμα στα ΜΜΕ και αφορμή για να υποστεί η χώρα μας ακόμη μια διεθνή κατακραυγή.

Το «βλασφημόμετρο», το «παράπονο» Σφακιανάκη και το απόρρητο των επικοινωνιών

«Όταν εγώ κυνήγησα τον δημιουργό της σελίδας στο Facebook με την ονομασία Γέροντας Παστίτσιος, πού ήταν η εκκλησία να με υπερασπιστεί; Ούτε μία δήλωση στήριξης δεν άκουσα τότε που με κατέκριναν όλοι για τη σύλληψη». Αυτές οι δηλώσεις έγιναν από τον Μανώλη Σφακιανάκη κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου Ψηφιακών Μέσων και Ορθόδοξης Ποιμαντικής, που διεξήχθη το Μάιο του 2015. Ουσιαστικά, αυτό που έκανε ο επί χρόνια επικεφαλής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ήταν να εκφράσει το «παράπονό του» για τη μη δημόσια στήριξη του «αγώνα» του για τον εντοπισμό του βλάσφημου «Παστίτσιου», από την Εκκλησία. Η σύλληψη με βάση ενός «απαρχαιωμένου» νόμου περί εξύβρισης των «θείων», σε συνδυασμό με την ευκολία που άνοιξε το απόρρητο των επικοινωνιών αποκαλύπτοντας την πραγματική ταυτότητα του μπλόγκερ εντός λίγων ημερών, έφερε στην επιφάνεια ένα πλέον σπουδαίο ζήτημα.

Μετά τη σύλληψη του Λοΐζου, ο Iain Mackenzie, υπεύθυνος επικοινωνίας του Facebook στην Ευρώπη, φαίνεται πως εγκαινίασε με τις δηλώσεις του μια νέα πιο «χαλαρή» πολιτική όσον αφορά την προστασία των προσωπικών δεδομένων κάθε χρήστη του δημοφιλούς κοινωνικού δικτύου, που χρησιμοποιεί ψευδώνυμο και όχι το πραγματικό του ονοματεπώνυμο. Όπως είπε, το Facebook παρέδωσε τα στοιχεία του συγκεκριμένου χρήστη στις ελληνικές εισαγγελικές Αρχές χωρίς να εξετάσει το λόγο για τον οποίο ζητήθηκε η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών.

Γιατί, λοιπόν, στην περίπτωση του «Γέροντα Παστίτσιου», αν και ο νόμος ορίζει πως το «απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο» και μπορεί να αρθεί μόνο για «ιδιαίτερα σοβαρά εγκλήματα», αποκαλύφτηκε η πραγματική του ταυτότητα; Πόσο «σοβαρό» ήταν το αδίκημα της «κακόβουλης βλασφημίας» και της «καθύβρισης θρησκευμάτων»;

Η δικαστική περιπέτεια του Φίλιππου Λοΐζου, έπειτα από το «κυνήγι» που εξαπέλυσε για τον εντοπισμό του και τη σύλληψή του ο Μανώλης Σφακιανάκης, συνεχίζεται, καθώς άσκησε έφεση στην καταδικαστική εις βάρος του απόφαση. Οποιαδήποτε και εάν είναι η έκβαση της υπόθεσης του «Γέροντα Παστίτσιου», σίγουρα πρόκειται να απασχολήσει για ακόμη μια φορά τη δημοσιότητα αλλά και την ελευθερία του διαδικτύου.

Άρθρο από το τεύχος 99 του HOTDOC