"Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα"‏ του Μπέρτολτ Μπρεχτ

Η New Star διοργανώνει παρουσίαση του βιβλίου «Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα», μία συλλογή 500 ποιημάτων του Μπέρτολτ Μπρέχτ σε μετάφραση του Γιώργου Κεντρωτή, την Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015 στις 8.00 μ.μ. στο κινηματογράφο ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema.

Στοιχεία του βιβλίου: 

Τίτλος: Μπέρτολτ Μπρεχτ  / Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα.
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής. 
Εκδόσεις: Gutenberg, 2014, 
σελ.: 675, τιμή: 29 ευρώ.

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ (Eugen Berthold Friedrich Brecht, 10 Φεβρουαρίου 1898 – 14 Αυγούστου 1956) παραμένει ένας από τους δημοφιλέστερους γερμανούς συγγραφείς στη χώρα μας. Ολα σχεδόν τα θεατρικά του έργα έχουν ανεβαστεί στη σκηνή πάνω από μία φορά, μυθιστορήματα και θεωρητικά του κείμενα μεταφράστηκαν και διαβάστηκαν από μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού, ενώ πολλά ποιήματά του έχουν επίσης μεταφραστεί και αρκετά έχουν γίνει τραγούδια. Όμως τώρα για πρώτη φορά μάς προσφέρονται τόσα ποιήματά του στα ελληνικά σε έναν μόνο τόμο.

Ο κινηματογράφος AΛΚΥΟΝΙΣ new start art cinema, τιμά την δουλειά του Γιώργου Κεντρωτή ως μεταφραστή και προβάλει στο κοινό τη μοναδική αυτή συλλογή ποιημάτων στην ελληνική γλώσσα.

Ο Μπρεχτ ήταν από μόνος του μια ολόκληρη εποχή.

Και ως στάση και ως ιδιοσυγκρασία. Αναδείχθηκε στη δεκαετία του 1920, την περίοδο της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, μαζί με τα υπόλοιπα «τρομερά παιδιά» της εποχής, τον Κουρτ Βάιλ, τον Χανς Αϊσλερ και τον Πάουλ Ντεσάου στη μουσική και τον Γκέοργκ Γκρος στη ζωγραφική.

Τα έργα του χαρακτηρίζονταν αρχικά από πνεύμα καταδίκης του πολέμου και του μιλιταρισμού, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια αποφασιστική στροφή στη σκέψη και τη ζωή του, που εμπνέεται από τη μαρξιστική φιλοσοφία. Σημαντική ώθηση στη σχέση του με την εργατική τάξη και το κίνημά της έδωσε η μαζική εξαθλίωση που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 και η νέα ορμητική ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στη Γερμανία.

Το βιβλίο «Η βαβυλωνιακή σύγχυση των λέξεων και άλλα 499 ποιήματα», πρόκειται για μία νέα έκδοση 500 ποιημάτων του Μπ.Μπρέχτ, σε μετάφραση του Γιώργου Κεντρωτή, καθηγητή Θεωρίας – Πράξης της Μετάφρασης στο Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. 

Όπως ο ίδιος αναφέρει, «Δεν υπάρχει ποίηση που να μην είναι με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο επικαιρική. Από την επικαιρότητα, από κάτι «επίκαιρο» ξεκινούν όλοι οι μεγάλοι ποιητές. Δεν γράφεται ποίηση σε κενό χρόνου – ούτε με αναμνήσεις τρέφεται η μεγάλη ποίηση ούτε με μαντικές και μελλοντολογίες ικανοποιείται ο αξιωματικός σκοπός της:

Το να συγκινεί διαχρονικά. Σε ένα διαρκές τώρα αποσκοπούν οι ποιητές.

Τονίζω αυτό το σημαδιακό «διαρκές». Ο Μπρεχτ επιδίωξε με όλες του τις δυνάμεις να εκφράζει έγκυρα την εποχή του προβάλλοντας διαλεκτικά το τώρα της στην οθόνη του κάθε «αύριο». Διαλέγει πάντα από το τώρα όσα στοιχεία συνιστούν την ουσία του κοινωνικού είναι και τα περνάει στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Γι’ αυτό και ο χρόνος όπως διαβαίνει δεν τον προσπερνά, αλλά τον παίρνει μαζί του: Τον δικαιώνει».

Η παγκοσμιότητα του έργου του Μπέρτολτ Μπρέχτ αναγνωρίστηκε ευρέως μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο. Τα έργα του κλείνουν μέσα τους μια διάρκεια, καθώς αναδεικνύουν την ανθρώπινη υπόσταση. Έτσι, όχι μόνο δεν καταλύθηκαν από το χρόνο, αλλά τώρα προβάλλονται και τιμώνται περισσότερο παρά ποτέ.

Ο Γιώργος Κεντρωτής συνέλεξε, επέλεξε, και μετέφρασε ποιήματα του μεγάλου αυτού δημιουργού και ο κινηματογράφος ΑΛΚΥΟΝΙΣ new star art cinema δίνει το παρών σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία.

«Ο Μπρεχτ δεν περιφρονούσε τίποτα που να έχει σχέση με τον άνθρωπο. Είναι χαρακτηριστικό ότι του άρεσε να χρησιμοποιεί εικόνες και μεταφορές από κήπους, όμως αυτό που αγαπούσε πάνω από όλα στον κήπο δεν ήταν τα ωραία άνθη, αλλά τα ζιζάνια και το χορτάρι. Τίποτε το ανθρώπινο δεν του είναι ξένο, απλά έχει το θάρρος να το γράψει. Γι’ αυτόν το λόγο δεν ωραιοποίησε τίποτα, ούτε έμενε μόνο στην καταγγελία.

Γιατί για να αλλάξεις κάτι πρέπει πρώτα να το γνωρίσεις»,

Γιώργος Κεντρωτής

 «Σε όσους “αγαπάνε” το έργο του Μπρεχτ χωρίς να συμφωνούν με την ιδεολογία και την πολιτική του, μια παράκληση:

«Ο Μπρεχτ είναι γωνιώδης και αιχμηρός, μην τον στρογγυλεύετε!”»

Κατά την παρουσίαση θα μιλήσει ο μεταφραστής του βιβλίου, Γιώργος Κεντρωτής, θα γίνει απαγγελία ποιημάτων καθώς επίσης θα ακουστούν μελοποιημένα ποιήματα του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Την εκδήλωση θα κλείσει η προβολή της ταινίας «KUHLE WAMPE: Σε Ποιόν Ανήκει ο Κόσμος;», ένα από τα πιο πολιτικά ριζοσπαστικό και αισθητικά καινοτόμα φιλμ,σε σκηνοθεσία ΖΛΑΤΑΝ ΝΤΟΥΝΤΟΦ και σενάριο ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ.

Η είσοδος για το κοινό θα είναι ΕΛΕΥΘΕΡΗ.

«Δε θα λένε: Τον καιρό που η βελανιδιά τα κλαδιά της ανεμοσάλευε.
Θα λένε: Τον καιρό που ο μπογιατζής τσάκιζε τους εργάτες.

Δε θα λένε: Τον καιρό που το παιδί πετούσε βότσαλα πλατιά στου ποταμού το ρέμα.
Θα λένε: τον καιρό που ετοιμάζονταν οι μεγάλοι πόλεμοι.

Δε θα λένε: Τον καιρό που μπήκε στην κάμαρα η γυναίκα.
Θα λένε: Τον καιρό που οι μεγάλες δυνάμεις συμμαχούσαν
ενάντια στους εργάτες.

Μα δε θα λένε: Ήτανε σκοτεινοί καιροί
Θα λένε: Γιατί σωπαίναν οι ποιητές τους;»

Μπ. Μπρεχτ (1937)

Βιογραφικό σημείωμα μεταφραστή:

O Γιώργος Κεντρωτής γεννήθηκε στους Μολάους Λακωνίας.

Σπούδασε Νομικά και Πολιτικές Επιστήμες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Μετεκπαιδεύτηκε στο Διοικητικό Δίκαιο με τον καθηγητή Wilfried Fiedler στο Universität des Saarlandes της Ο.Δ. της Γερμανίας, ανακηρυχθείς Διδάκτωρ Νομικής. Άσκησε επί έτη τη δικηγορία στην Αθήνα και στο εξωτερικό. Το 1994 εξελέγη μέλος του ΔΕΠ στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου, όπου υπηρετεί ανελλιπώς έως και σήμερα. Έχει διδάξει ως προσκεκλημένος καθηγητής σε πανεπιστήμια της ημεδαπής, της Γερμανίας και της Ιταλίας. Έχει διατελέσει κατ’ επανάληψη πρόεδρος του ΤΞΓΜΔ και μέλος της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου.

Τα βασικά ερευνητικά του ενδιαφέροντα ανάγονται στη θεωρία και την πράξη της μετάφρασης, στη γλωσσοφιλοσοφία, στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή παράδοση, στην παγκόσμια λογοτεχνία και στην ελληνική γραμματεία με έμφαση στο έργο της Επτανησιακής Σχολής, στον ελληνικό υπερρεαλισμό και στη λογοτεχνία από τον Μεσοπόλεμο έως και τις μέρες μας. Μεταφράζει στα Νέα Ελληνικά από τα Αρχαία Ελληνικά, τα Λατινικά, τα Γερμανικά, τα Ιταλικά, τα Ισπανικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά, τα Ρωσικά και τα Τσεχικά. Έχει δημοσιεύσει δύο μυθιστορήματα και τρεις ποιητικές συλλογές.