Η μυστική, υπόγεια Πεντέλη και ο άγνωστος Υμηττός

Η Πεντέλη και ο Υμηττός από πολύ παλιά βρέθηκαν στο επίκεντρο της αστικής μυθολογίας, των θρύλων και των παραμυθιών. Στη συναρπαστική περιήγηση που διοργανώνεται από την Terra Incognita Travel οι συμμετέχοντες ανεβαίνουν στον Υμηττό και στην Πεντέλη επιχειρώντας να ρίξουν φως σε κάποια από τα πιο «σκοτεινά» τους μυστήρια. «Διαβάζαμε πριν από χρόνια με κομμένη την ανάσα για τις υπόγειες διαδρομές κάτω από την Αθήνα, κάποιες από τις οποίες υποτίθεται ότι ξεκινούσαν από την Πεντέλη και κατέληγαν στο Γαλάτσι ή στον Λυκαβηττό. Από την άλλη πλευρά, ο Υμηττός έχει οπωσδήποτε από πολύ παλιότερα να διηγηθεί τις δικές του παράξενες ιστορίες για μυστικά περάσματα ή και ανεξήγητα φαινόμενα» αναφέρει στο Documento o Παναγιώτης Δευτεραίος, πολιτικός μηχανικός, συντονιστής της ομάδας Αστική Σπηλαιολογία και υπεύθυνος των εκδρομών της Terra Incognita Travel.

Οι συμμετέχοντες στους περιπάτους θα έρθουν για πρώτη φορά σε επαφή με άγνωστες τοποθεσίες και ιστορίες. «Επισκεπτόμαστε στην Πεντέλη τα απόρρητα πολυσυζητημένα στρατιωτικά έργα της δεκαετίας του 1970 και τις στοές τους, εξηγώντας πού θα κατέληγαν αν κάποτε ολοκληρώνονταν. Αναζητάμε περίεργα ανάγλυφα σκαλίσματα που εντοπίζονται στην ίδια περιοχή, μαθαίνουμε για τα σπίτια και τους θρύλους της δούκισσας της Πλακεντίας και κατεβαίνουμε στον καταρράκτη της Πεντέλης, σε μια άκρως ειδυλλιακή τοποθεσία. Ολα αυτά αφού προσεγγίσουμε και διασχίσουμε τις εγκαταλειμμένες υπόγειες στοές που διανοίχθηκαν πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με σκοπό την εξόρυξη μολύβδου και σιδήρου από τα έγκατα του Υμηττού». 

Υπόγειες στοές και θεωρίες συνωμοσίας

Η Πεντέλη και ο Υμηττός από πολύ παλιά βρέθηκαν στο επίκεντρο της αστικής μυθολογίας. «Παλαιότεροι και μεταγενέστεροι λαογράφοι ή συγγραφείς του παράξενου κέντρισαν το ενδιαφέρον των Αθηναίων προκαλώντας τους να πάρουν τα βουνά για να αναζητήσουν τα μυστήρια του Υμηττού παλαιότερα και αργότερα και της Πεντέλης. Αφορμή για όλα αυτά στάθηκαν είτε οι “παράξενες” υπόγειες στοές που ανακαλύπτονταν προς το εσωτερικό και σχετίζονταν με μυστηριώδη έργα που ενίοτε εκτελούνταν κρυφά είτε με διάφορα “φαινόμενα” που καταγράφονταν εκεί. Επίσης, σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις και θρύλους, ο λήσταρχος Νταβέλης φέρεται να χρησιμοποιούσε υπόγειες διαδρομές που τον οδηγούσαν είτε στο κοντινό ανάκτορο της Ροδοδάφνης, ώστε να συναντιέται κρυφά με τη δούκισσα της Πλακεντίας, είτε σε άλλες, πολύ πιο μακρινές περιοχές της Αθήνας. Πόσο αληθινός όμως μπορεί να είναι αυτός ο γοητευτικός θρύλος και από πού ξεκίνησε;»

Τον Αύγουστο του 1977 γνωστή περιοχή της Πεντέλης αποκλείστηκε από τεχνικά συνεργεία που άρχισαν να εργάζονται με βαριά μηχανήματα στο εσωτερικό του βουνού. «Σε λίγο καιρό είχαν αρχίσει ήδη να διατυπώνονται διάφορες θεωρίες συνωμοσίας που ενίοτε άγγιζαν και θεωρίες του μεταφυσικού. Ταφές πυρηνικών αποβλήτων ή πύλες προς το άγνωστο, μέχρι και ιστορίες για εξωγήινους ακούστηκαν για το σκηνικό της περιοχής. Το 1981 ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Ευάγγελος Αβέρωφ δέχτηκε επερώτηση στη Βουλή εάν επρόκειτο να αποθηκευτούν πυρηνικά όπλα στην Πεντέλη αλλά, επικαλούμενος το απόρρητο των έργων, αρνήθηκε οποιαδήποτε διευκρίνιση. Το 1983 η παρουσία Ελλήνων και Αμερικανών αξιωματικών της αεροπορίας στον χώρο τροφοδότησε σενάρια περί νατοϊκής συμμετοχής, τα οποία φάνηκε να υποστηρίζονται από έγγραφα που βρέθηκαν στην τοποθεσία τα οποία την ανέφεραν ως στρατιωτική περιοχή δικαιοδοσίας του ΝΑΤΟ».

Το γεγονός ότι το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας επέλεξε έναν υπόγειο χώρο της Πεντέλης για την κατασκευή μυστικού στρατηγείου δημιούργησε μεγάλο μυστήριο γύρω από την επίμαχη περιοχή, το οποίο παρέμεινε άλυτο αρκετά χρόνια. «Τελικά οι κατασκευές χαρακτηρίστηκαν οικονομικά ασύμφορες και ο χώρος προβληματικός, αφού θεωρήθηκε ότι δεν πρόσφερε καμία στρατιωτική ασφάλεια. Το 1987 όμως αρμόδια επιτροπή του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας ανέλαβε την επανέναρξη του έργου, που τελικά άρχισε ξανά το 1990, έπειτα από συνεχείς διαγωνισμούς του ΓΕΑ. Αυτήν τη φορά όμως οι εργασίες δεν προχώρησαν. Στις 26/1/1991 τα “Νέα” έγραφαν: “Κατάλληλο χώρο στην περιοχή του λεκανοπεδίου Αττικής αναζητεί το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, προκειμένου να κατασκευάσει σύγχρονο (υπόγειο) στρατηγείο για την περίπτωση πολέμου. Η επιλογή τη δεκαετία του ’70 υπόγειου χώρου στην Πεντέλη απορρίφθηκε…” κυρίως λόγω της δυσανάλογης σχέσης κόστους και αποδοτικότητας. Κατάλοιπα εκείνων των εργασιών σήμερα αποτελούν οι μεγάλες στοές που θα συνδέονταν με τον πυρήνα του στρατηγείου στο εσωτερικό του βουνού, ωστόσο δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Η επίσημη ονομασία σύμφωνα με τα απόρρητα σχέδια του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας ήταν “χώρος αποθηκεύσεως υλικών επικοινωνίας”».

Στα έγκατα της γης και ο πύργος της δούκισσας

Ο περίπατος έπειτα από ένα σύντομο υπόγειο πέρασμα από τον Υμηττό θα φλερτάρει με τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της πεντελικής μυθολογίας, ανακεφαλαιώνοντας ένα πολύ γνωστό κομμάτι της μυστικής ή και άλλοτε φανερής παραφιλολογίας που εμμέσως συνδέεται και με την υπόγεια Αθήνα. «Μια διάσημη υπόγεια διαδρομή που κατά την παράδοση καταλήγει στην Πεντέλη είναι αυτή που αναφέρεται σε μια χάλκινη επιγραφή στο χτισμένο μέσα στον βράχο σπηλαιοεκκλησάκι των Αγίων Ισιδώρων του Λυκαβηττού και φέρει την υπογραφή του αρχιμανδρίτη Δαμασκηνού Βελισσαρίου: “Η οπή που φαίνεται στο ιερό του παρεκκλησίου του Αγίου Γερασίμου, που κτίστηκε στα τέλη του 20ού αιώνα, οδηγούσε ως το Γαλάτσι και από κει μέσα από άλλη οπή έφθανε ως την Πεντέλη. Ετσι διέφευγαν οι Ελληνες την καταδίωξη των Τούρκων”. Το άνοιγμα αυτό σήμερα υπάρχει στο παραπάνω παρεκκλήσι που βρίσκεται δίπλα στο ιερό των Αγίων Ισιδώρων, αλλά δεν φαίνεται να έχει διατηρηθεί καμία συνέχεια μέσα στον βράχο. Τι κι αν τα σημεία αυτά απέχουν αρκετά χιλιόμετρα από το κέντρο; Οι θρύλοι προσπερνούν πάντα τέτοιου είδους εμπόδια, συνδέοντας απίστευτες αποστάσεις υπογείως. Εμείς ξεδιαλύνουμε τους θρύλους, μαθαίνουμε για τα αληθινά υπόγεια περάσματα και επισκεπτόμαστε κρυμμένα κομμάτια ιστορίας και πολιτισμού στα έγκατα μιας γης που καταφέρνει και κρατάει τον χαρακτήρα της στους αιώνες, παρά τις βίαιες επεμβάσεις που δέχτηκε».

Το πρόγραμμα της εκδρομής, που θα περιλαμβάνει και κάποιες εκπλήξεις, θα ξεκινήσει από τις παλιές στοές και τις εγκαταλειμμένες εγκαταστάσεις εξόρυξης του Υμηττού και στη συνέχεια θα προσεγγίσει τον διάσημο καταρράκτη της Πεντέλης στο εξωτικής ομορφιάς τοπίο του ποταμού Βαλανάρη. Κατά τη διάρκεια της εκδρομής θα δίνονται λεπτομερώς ιστορικά στοιχεία για κάθε σημείο ενδιαφέροντος που συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα. «Το μεσημέρι μάς βρίσκει στις ταβέρνες της Παλαιάς Πεντέλης για διάλειμμα και φαγητό, ενώ στη συνέχεια ιστορία και θρύλος περιπλέκονται στο πυργόσπιτο της δούκισσας όπου θα σταθούμε και θα αφουγκραστούμε το παρελθόν. Τέλος, θα ανέβουμε στο βουνό, όπου έχουμε να δούμε όλα όσα απασχολούν εδώ και τουλάχιστον 40 χρόνια τους ανήσυχους ταξιδευτές του εναλλακτικού. Από τις θέσεις στις οποίες θα μας αφήνει το πούλμαν θα ακολουθούμε μικρές πεζοπορικές διαδρομές προς τους προορισμούς μας σε μονοπάτια και των δύο βουνών».

Ποιος είναι ο απαραίτητος εξοπλισμός για τους συμμετέχοντες; «Φακός, αθλητικά παπούτσια ή ορειβατικά μποτάκια, πρόχειρα και άνετα ρούχα, νερό, σνακ, καπέλο, αντιηλιακό και καλή διάθεση. Το κράνος διατίθεται από την Terra Incognita Travel. Επίσης, προβλέπεται να υπάρχει ο απαιτούμενος αριθμός έμπειρων εκπαιδευμένων συνοδών για τα άτομα που θα συμμετάσχουν ώστε κάθε περιήγηση να πραγματοποιηθεί με απόλυτη ασφάλεια. Για τη συμμετοχή δεν απαιτείται προηγούμενη εμπειρία ή εκπαίδευση».

INF0

Οι θέσεις για τις 23/6/2019 έχουν ήδη κλείσει. Λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος η εκδρομή θα πραγματοποιηθεί και στις 14 Ιουλίου.

Λεπτομέρειες και οδηγίες συμμετοχής εδώ