Η "Φθινοπωρινή Σονάτα" του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Η «Φθινοπωρινή Σονάτα», το σπουδαίο έργο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, ζωντανεύει στη σκηνή του Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής με τη Μαρία Κεχαγιόγλου και την Ανθή Ευστρατιάδου  σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη.

Ξεκινώντας από την αριστουργηματική ταινία του 1978, την οποία ο Μπέργκμαν φαντάστηκε σαν “ένα όνειρο σε τρεις πράξεις, με δύο πρόσωπα και τρεις φωτισμούς”, η ομάδα προτσές εμπνέεται για μια ανάλογη επιστροφή στα βασικά: στον ηθοποιό και στο κείμενο. Μητέρα και κόρη ξανασυναντιούνται μετά από πολλά χρόνια. Μοιραία, το κοινό τους παρελθόν θα ξαναζωντανέψει σαν φάντασμα, που ζητάει επίμονα κάτι. Τα λάθη, οι ενοχές, η τιμωρία και η συγχώρεση θα παλέψουν με την αγάπη, που στέκει αμήχανη και ανέκφραστη. Η παιδική ηλικία φαντάζει σαν ερημωμένος τόπος. Γιατί ο πόνος που γεννήθηκε τότε είναι και τώρα παρών.

Σημείωμα σκηνοθέτη

Στη διασκευή μας εστιάσαμε στο δίπολο μητέρας – κόρης, στο καθρέφτισμά τους. Η σχέση τους είναι αρχετυπικά αναγκαστική, πάντα η μία ζητάει κάτι από την άλλη, και πάντα η μία επιδράισχυρά στην άλλη. Αυτό το στοιχείο της αλληλεπίδρασης αποτελεί τον πυρήνα της σκηνοθεσίας της παράστασης. Ο τρόπος που η μία ηθοποιός επιδρά επί σκηνής στην άλλη, δημιουργεί τη σχέση τους. Οι πληγές τους δημιουργούνται από τις ίδιες τις λέξεις που εξαπολύουν η μία στην άλλη από τη στιγμή που αρχίζει η παράσταση. Τα λόγια που ανταλλάσσουν έχουν σωματική επίδραση. 

Ακολουθώντας τον Μπέργκμαν, που σε αναγκάζει να δεις πόσο επιφανειακοί είναι ενίοτε οι ρόλοι που υιοθετούμε στη ζωή, είδαμε τη μητρότητα όχι από τη βιολογική, αλλά από την ψυχολογική της σκοπιά. Θέσαμε στους εαυτούς μας το ερώτημα: μια μητέρα έχει πάντα μητρικά χαρακτηριστικά; Πως θα ήταν αν δεν είχε; Και πώς θα ήταν η κόρη μιας τέτοιας μητέρας;

Ένας άλλος άξονας της δουλειάς μας, συνδέθηκε με τη μουσική. Οι ηθοποιοί προσπαθούν έμπρακτα να συνδιαλλαγούν μαζί της, σαν να ήταν ακόμα ένας ηθοποιός. Έτσι από στοιχείο ατμόσφαιρας, η μουσική μετατρέπεται σε δομικό στοιχείο της δράσης.

Η ίδια η σονάτα ως μουσική φόρμα, εξάλλου, μας ενέπνευσε σε ζητήματα ρυθμού και δομής της παράστασης.

Μαρία Μαγκανάρη

Συντελεστές

Παίζουν: Μαρία Κεχαγιόγλου, Ανθή Ευστρατιάδου

Μετάφραση, Διασκευή, Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη

Σκηνικός χώρος, Κοστούμια: προτσές

Φωτισμοί, Σχεδιασμός Ήχου: Μαρία Γοζαδίνου

Φωνή off, Βοηθός Σκηνοθέτη: Ανδριάνα Χαλκίδη

Τρέιλερ: Ιάσων Αρβανιτάκης

Φωτογραφίες: Μαρία Τούλτσα

Μια παραγωγή της ομάδας προτσές