Η Μαρία Σκαφτούρα στο koutipandoras.gr: "Το θέατρο είναι ένας χώρος που πολεμά τη μοναξιά"

Με αφορμή την παράσταση, μιλήσαμε με τη Μαρία Σκαφτούρα που υπογράφει τη διασκευή για το δυνατό έργο της Ελβίρα Ντόνες, για τη συναρπαστική διαδρομή του ανθρώπου με στόχο την ελευθερία, αλλά και για τη δημιουργικότητα, την τέχνη, τους δρόμους που ανοίγει στην ανθρώπινη επικοινωνία το θέατρο. “Το σώμα μου δεν μου ανήκει, ο πόνος μου δεν μου ανήκει, μόνο η ντροπή μου ανήκει. Αυτή είναι όλη δική μου”, αναφέρει μία φράση της παράστασης που αποτυπώνει την ουσία και το νόημα της. 

Συνέντευξη στην Ηλέκτρα Ζαργάνη

Τι σας γοήτευσε στο έργο Ορκισμένη Παρθένα της Ελβίρα Ντόνες; Με ποιον τρόπο πιστεύετε ότι το κείμενο μπορεί να αγγίξει/συγκινήσει τον σύγχρονο άνθρωπο;

Το έργο της Ελβίρα Ντόνες μιλάει για τη διαδρομή μιας γυναίκας που μέσα σε κοινωνίες ανδροκρατούμενες προσπαθεί να βρει χώρο να υπάρξει μέσα από αντιξοότητες και απαγορεύσεις. Μια γυναίκα που για άλλους λόγους κάθε φορά αντιμετωπίζεται σαν ξένη από κάθε πλαίσιο μέσα στο οποίο προσπαθεί να επιβιώσει και αναγκάζεται να απαρνηθεί το ίδιο της το φύλο. Είναι μια ιστορία που σήμερα μας αγγίζει σε πολλά επίπεδα, όχι μόνο όσον αφορά τη θέση της γυναίκας, αλλά και για το τι σημαίνει ξένος και γιατί κάποιοι ξένοι είναι πιο ξένοι απ’ τους άλλους, όπως και για τη σημασία του φύλου σε σχέση με την κοινωνία και την σεξουαλικότητα. Σίγουρα μιλάει για τη συναρπαστική διαδρομή ενός ανθρώπου και νομίζω ότι θα ανοίξει πολλές συζητήσεις.

Το έργο είναι βασισμένο σε μία αλβανική παράδοση. Η μοίρα της γυναίκας είναι γραμμένη από τη στιγμή που θα γεννηθεί. Στις μέρες μας, πιστεύετε ότι έχουμε απελευθερωθεί πραγματικά από το βάρος τέτοιων παραδόσεων; Με πόση ελευθερία αντιλαμβανόμαστε το σώμα, τη σχέση μας με αυτό, την ερωτική έκφραση;

Στην Ελλάδα δεν μας είναι άγνωστες οι παραδόσεις που τοποθετούν τη γυναίκα λίγο πιο πάνω από τα ζώα και την αντιμετωπίζουν σαν περιουσιακό στοιχείο του πατέρα και του άντρα της. Σίγουρα το γυναικείο κίνημα έχει κάνει πάρα πολλά βήματα και τα τελευταία σαράντα χρόνια η θέση της γυναίκας έχει αλλάξει πάρα πολυ, είναι όμως νωρίς για να πούμε ότι έχουμε απελευθερωθεί από τα παλιά στερεότυπα και μπορούμε να σκεφτούμε ελεύθερα και να ζήσουμε όπως πραγματικά θέλουμε. Το ζήτημα του φύλου παραμένει τρομερά καθοριστικό στο πως διαχειριζόμαστε το σώμα μας, τη σεξουαλικότητά μας και τη ζωή μας.

Η εμπερία των Ορκισμένων Παρθένων καταπιάνεται με ζητήματα όπως αυτά της ταυτότητας, της θηλυκότητας, της ελευθερίας. Τι αποκομίσατε από το ταξίδι της θεατρικής διασκευής, αλλά και τη συμμετοχή σας στην παράσταση ως ηθοποιός;

Κάθε ηθοποιός μέσα στη διάρκεια των προβών αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπος με πολλά δικά του ζητήματα και αυτό το έργο ανοίγει πολλά δύσκολα ζητήματα όπως η βία, ο χωρισμός, η εγκατάλειψη, η απώλεια, ο έρωτας και πόσα πρέπει κανείς είτε ν’ αντέξει, είτε ν’ αφήσει πίσω του προκειμένου να επιβιώσει. Η διαχείριση τέτοιων ζητημάτων για εμάς τους ηθοποιούς μέσα στην πρόβα μπορεί να γίνει πολύ αποκαλυπτική για τη ζωή μας. Ως συγγραφέας της διασκευής, νομίζω ότι λειτούργησα πιο ασυνείδητα ακολουθώντας το story line του βιβλίου και έφτιαξα συνθήκες, εικόνες και ρόλους που συνειδητοποίησα αργότερα, στην πρόβα, πόση σχέση έχουν με τη δική μου ζωή.

Πείτε μας λίγα λόγια για τη συνεργασία σας με τον Ένκε Φεζολλάρι. Αρκετά από τα έργα που σκηνοθετεί έχουν έναν προσανατολισμό κοινωνικής χειραφέτησης και κριτικής ματιάς στην πραγματικότητα.

Με τον Ένκε Φεζολλάρι έχουμε συνεργαστεί πολλές φορές και του έχω πλέξει το εγκώμιο σε πολλές συνεντεύξεις. Για μένα είναι πάντοτε μεγάλη χαρά να συνεργάζομαι μαζί του γιατί φέρνει στην πρόβα πάρα πολύ υλικό, πάρα πολλή φαντασία και κοινωνική ευαισθησία. Δεν ξέρω πόσο απ’ αυτό το υλικό καταφέρνουμε να πάρουμε μαζί μας στη σκηνή για να το δει και το κοινό, αλλά νομίζω ότι για όλους μας υπάρχει τουλάχιστον μια στιγμή στην πρόβα που έχουμε την ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι και πλουσιότεροι. Ο Ένκε κάνει θέατρο μιλώντας για πολύ βαθειά προσωπικά του πράγματα και για αυτό νομίζω οι παραστάσεις του έχουν πολύ συναίσθημα και μια έντονη αντιπαράθεση με την πραγματικότητα και την κοινωνία.

Ποιες φράσεις του έργου σας έκαναν μεγαλύτερη εντύπωση και θεωρείτε ότι αποτυπώνουν πιο έντονα το νόημα της;

Λέει κάποια στιγμή η Χάνα, το κεντρικό πρόσωπο, “Το σώμα μου δεν μου ανήκει, ο πόνος μου δεν μου ανήκει, μόνο η ντροπή μου ανήκει. Αυτή είναι όλη δική μου.” Αυτό νομίζω ότι είναι μια πολύ μεγάλη αλήθεια για όλες τις μειονότητες και τις κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες. Επίσης το έργο τελειώνει με τη φράση ” Ο δρόμος είναι τόσο για τους ανθρώπους όσο και για τα ζώα, τόσο για τους ζωντανούς όσο και για τους πεθαμένους. Και δεν τελειώνει πριν φτάσει στο τέλος του”. Αυτή η φράση με συγκινεί πάρα πολύ και μου δίνει κουράγιο γιατί για μένα σημαίνει ότι δεν είμαστε μόνοι μας, ότι έχουμε συντροφιά όλους αυτούς που συναντήσαμε στο δρόμο μας κι όσους μπορεί ν’ αφήσαμε πίσω μας ή να μας άφησαν, κι όσο υπάρχει ακόμα δρόμος μπροστά μας, χρειάζεται απλώς να προχωράμε.

Πόσο σημαντικός και πολύτιμος είναι ο θεσμός του Φεστιβάλ Αθηνών; Πιστεύετε ότι έχει αντέξει στην κρίση, τις αντιξοότητες, τις οικονομικές δυσκολίες;

Δεν θέλω να παριστάνω ότι γνωρίζω κάτι για τον θεσμό του φεστιβάλ, γιατί δεν γνωρίζω. Το έχω παρακολουθήσει ελάχιστα τα τελευταία χρόνια και συμμετέχω φέτος μετά από πάρα πολλά χρόνια, από την δεκαετία του ’90 που δεν ξέρω καν αν τότε λεγόταν Φεστιβάλ Αθηνών- Επιδαύρου.

Τι σημαίνει για εσάς η έκφραση, η καλλιτεχνική δημιουργία, το θέατρο; Είναι ένας τρόπος να “αντέχουμε” και να διεκδικούμε ένα κομμάτι λόγου πάνω στην πραγματικότητα;

Η καλλιτεχνική έκφραση και γενικά η δημιουργικότητα είναι κατά τη γνώμη μου ο μόνος τρόπος να παραμείνει κάποιος στην πλευρά της ψυχικής υγείας. Όχι μόνο σήμερα που τα πράγματα έχουν γίνει πάρα πολύ δύσκολα, ανέκαθεν. Το θέατρο πιο συγκεκριμένα, είναι για μένα ένα από τα ελάχιστα πράγματα απ’ τα οποία μπορώ να πάρω χαρά, είναι ένας χώρος που αισθάνομαι την ασφάλεια να συνδεθώ, να πλησιάσω τους άλλους, να αισθανθώ και να εκφράσω τα συναισθήματά μου, να διαχειριστώ τις απώλειες και τους φόβους μου και να επικοινωνήσω με αυτά που βλέπω αλλά και μ’ αυτά που δεν βλέπω. Το θέατρο για μένα είναι ένας χώρος που δεν αισθάνομαι μοναξιά.

Info: 

Ένκε Φεζολλάρι

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ & ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ 2017

ΟΡΚΙΣΜΕΝΗ ΠΑΡΘΕΝΑ / ΕΛΒΙΡΑ ΝΤΟΝΕΣ

ΜΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΝΚΕ ΦΕΖΟΛΛΑΡΙ

ΚΤΙΡΙΟ Η, ΠΕΙΡΑΙΩΣ 260 / 13-14 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017/ ΩΡΑ : 21.00

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Ελεάνα Ζιάκου

Σκηνοθεσία – Μουσική επιμέλεια: Ένκε Φεζολλάρι

Διασκευή – Θεατρική απόδοση: Μαρία Σκαφτούρα, σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη

Δραματουργική επεξεργασία: Ναταλί Μηνιώτη

Παίζουν: Παρθενόπη Μπουζούρη, Άντζελα Μπρούσκου, Γεωργιάννα Νταλάρα, Μαρία Σκαφτούρα, Στάθης Σταμουλακάτος, Αντώνης Φραγκάκης , Γιώργος Παπαπαύλου

Σχεδιασμός φωτισμών: Αλέκος Γιάνναρος

Σκηνικά – Κοστούμια: Δάφνη Κολυβά, Εβελίνα Δαρζέντα

Βοηθός σκηνοθέτη: Ιωάννα Πιταούλη

Β’ Βοηθός σκηνοθέτη: Αποστόλης Κόκκαλης

Συντονισμός Παραγωγής: Μαρία Βασαριώτου

Σχεδιασμός Παραγωγής :Κωνσταντίνος Σακκάς

Οργάνωση – Σχεδιασμός Παραγωγής : Delta Pi

Επικοινωνία: Μαρία Κωνσταντοπούλου

ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ

ΚΑΝΟΝΙΚΟ: 20 € ΕΩΣ 25€

ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ: 12 €

ΑΜΕΑ: 5€

ΑΝΕΡΓΩΝ:5€