Fake News: Δεν είναι μια μάχη, είναι πόλεμος

Χθες, στον πολυχώρο Booze Cooperativa, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση και ανοιχτή συζήτηση για τα Fake News, με τίτλο «Υπονομεύοντας την Ενημέρωση και το Δημόσιο Διάλογο με κατασκευασμένες ή λαθεμένες ειδήσεις». Στην εκδήλωση αυτή συμμετείχα ως ομιλητής σε ένα εκλεκτό πάνελ το οποίο αποτελούσαν μεταξύ άλλων, ο Δημήτρης Τρίμης, ο Στέλιος Κούλογλου, ο Αντρέας Παναγόπουλος, ο Νίκος Μπόβολος και ο υπουργός Επικρατείας, Χριστόφορος Βερναρδάκης. Το κοινό που γέμισε ασφυκτικά το χώρο της εκδήλωσης και συμμετείχε ενεργά στη συζήτηση, απέδειξε πως υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας που ανησυχεί και ενδιαφέρεται να δράσει μαχητικά ενάντια στην παραμόρφωση της πραγματικότητας, ακόμα και αν αυτή η πραγματικότητα είναι πλέον δυσδιάκριτη.

Rs 5 Crore Penalty For Writing Fake News Socialpost

Στα ηλεκτρονικά Μέσα, τα τελευταία χρόνια -όσο περνάει ο καιρός όλο και περισσότερο- αντιμετωπίζουμε μια πολύ δύσκολη κατάσταση όσον αφορά στην ειδησεογραφική διαχείριση. Αυτό δεν έχει να κάνει με το πόσο προοδευτικό ή συντηρητικό είναι κάποιο Μέσο, αλλά με την επίδραση των Fake News στην απεικόνιση της ίδιας της πραγματικότητας.

Το αυτονόητο, έχει γίνει επίτευγμα και πλέον το να προσπαθήσεις να αντλήσεις αντικειμενικές πληροφορίεςα από το διαδίκτυο μοιάζει σα να προσπαθείς να πιείς νερό από πυροσβεστική αντλία.

Και παρόλο που το επάγγελμά μας έχει να κάνει με τη διασταύρωση και την ιεράρχηση των ειδήσεων, tη ραχοκοκκαλιά δηλαδή της δημοκρατικής ενημέρωσης των πολιτών… δε σταματάει να εκπλήσσει το πως η πρόοδος της τεχνολογίας συμβαδίζει, σχεδόν σε γεωμετρικό βαθμό, αύξηση του ψηφιακού αναλφαβητισμού.

Και αυτή ακριβώς είναι η επιτυχία των FAKE NEWS. Όχι μόνο δίνουν μια εξωφρενική απεικόνιση σε μια, ήδη, δύσμορφη πραγματικότητα την οποία ζούμε και από την οποία θέλουμε να αποδράσουμε, αλλά μολύνουν, ως ιός και οποιαδήποτε άλλη αληθινή είδηση.

Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το 2015, έχουμε μια πλήρη διαστρέβλωση της πολιτική και κοινωνικής “κανονικότητας” μέσω των Fake News. H υστερία των ψευδών ή κατασκευασμένων ειδήσεων έχει πάρει δεσπόζουσα θέση στην πολιτική επικοινωνία και βλέπουμε πολιτικούς και δημοσιογράφους να βασίζουν το σύνολο της αντιπολιτευτικής τους κριτικής σε fake news και hoaxes. Δεν είναι τυχαίο πως τα fake news έχουν αξιοποιηθεί ως υπερόπλο της Δεξιάς, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως. «Θύματα» συνήθως είναι οι συντηρητικοί, αμόρφωτοι, ημι-αμόρφωτοι και θρησκευόμενοι ψηφοφόροι.

Και δεν είναι μόνο τα προφανή fake news που αλλοιώνουν την πραγματικότητα και την αλήθεια. Είναι και τα ίδια τα ΜΜΕ που αυτο-υπονομεύουν τον εαυτό τους. Αυτή τη στιγμή, σχεδόν στο σύνολο των διαδικτυακών ηλεκτρονικών Μέσων, η κατάσταση έχει -ακριβώς- ως εξής: Οι ιδιοκτήτες και διευθυντές των ηλεκτρονικών Μέσων πιέζουν βάναυσα -κακοπληρωμένους- συντάκτες ροής ειδήσεων, να βγάλουν γρήγορα την είδηση, χωρίς οι ίδιοι οι συντάκτες να έχουν την πολυτέλεια να τη διασταυρώσουν ή να γράψουν ένα ποιοτικό κείμενο. Αυτό έρχεται να προστεθεί στην λαίλαπα των fake news… και η ενημέρωση συνεχίζεται.

Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με ένα δαιδαλώδες σύστημα που παράγει φόβο και πρέπει να προστατευτούμε. Έχουμε πόλεμο.

Κάπου εδώ θα πρέπει να διαχωρίσουμε τα προφανή fake news από τα επιμελώς ατημέλητα “λάθη” -κυρίως συστημικών δημοσιογράφων- που μπορεί να διαψεύδονται αμέσως, αλλά έχουν ήδη αφήσει το αποτύπωμά τους στο κοινωνικό ασυνείδητο και με την πάροδο του χρόνου φτάνουν να αντιμετωπίζονται ως πολιτικά γεγονότα.

Ας δούμε παρακάτω μόνο ένα από τα δεκάδες παραδείγματα, το οποίο μπορεί να μην είναι από τα πολύ δημοφιλή παραδείγματα, αλλά είναι χαρακτηριστικό:

«Βοά ο τόπος πως αυτή η κοπέλα (η Ηριάννα) που εκτίει ποινή καθείρξεως, είναι συγγενής μέλους της κυβερνήσεως», είχε δηλώσει προ μηνών στο Δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΙ, ο Άρης Πορτοσάλτε. 

Αυτά δεν είναι απλώς Fake News. Είναι μια τοξική μόλυνση. Ο δημοσιογράφος διασπείρει μια ανώδυνη πληροφορία με το επιχείρημα “βοά ο τόπος”, αυτό το επιχείρημα διαψεύδεται σε λίγη μόλις ώρα, αλλά πολλοί τηλεθεατές είχαν ήδη “μολυνθεί”.

Για να κατανοήσουμε πόσο ανησυχητικό είναι το φαινόμενο που αντιμετωπίζουμε, ας δούμε ένα από τα πιο “καραμπινάτα” Fake news που έχουν διαδοθεί. Τον «αστυνομικό θύμα των αναρχικών το 2007» που “σβήνει” και ανάβει κάθε χρόνο. Αυτή λοιπόν τη διάσημη πλην ψευδή είδηση, την έχει διακινήσει στο λογαριασμό του στο Twitter, o ίδιος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης μάλιστα δεν είχε απλά αναδημοσιεύσει τη ψεύτικη είδηση, αλλά είχε υπερθεματίσει γράφοντας στο τουίτ του: «Μια είδηση που θα περάσει απαρατήρητη, τα θερμά μου συλλυπητήρια».

Τα fake news λοιπόν είναι εδώ, απειλούν τη δημοκρατία και έχουμε πόλεμο. Καιρός να διαλέξεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr