Έργα τέχνης που μας αποκαλύπτουν μια άγνωστη Κίνα

Για τη σύγχρονη τέχνη που αναπτύχθηκε στην Κίνα, μάλλον γνωρίζουμε ελάχιστα. Και όμως για αρκετές δεκαετίες δημιουργήθηκαν αρκετά έργα τέχνης εμπνευσμένα από την πλούσια ιστορία της, με έντονες κοινωνικές αναφορές και τάσεις αμφισβήτησης των κατεστημένων μορφών της τέχνης. Μία ολόκληρη γενιά κινέζων καλλιτεχνών έθεσε στο επίκεντρο καινοτόμα μηνύματα, τα οποία προσπάθησαν να επηρεάσουν και να ανοίξουν καινούργιους δρόμους στην πολιτιστική παράδοση της χώρας. Στο βιβλίο του Wu Hung “Contemporary Chinese Art: A History” αποκαλύπτονται πολλές άγνωστες πτυχές σε αυτό το πεδίο με σπάνιο φωτογραφικό υλικό, ντοκουμέντα και μαρτυρίες που διερευνούν συστηματικά αυτό το αχανές για τους περισσότερους πεδίο. 

Wang Keping “Silence” (1978)

Ένα έργο που συνιστά μια τολμηρή πολιτική δήλωση κατά της λογοκρισίας. Το έργο παρουσιάστηκε από μία πρωτοπόρα ομάδα καλλιτεχνών το 1979, σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε με πολλές δυσκολίες έξω από την Έθνική Πινακοθήκη του Πεκίνου.

Wu Guanzhong, “Ancient City of Jiaohe” (1981)

Ένα αφηρημένο έργο που προσπάθησε να τονίσει την ομορφιά της μορφής και να διαφοροποιηθεί από τα υπαρκτά πλαίσια της τέχνης. Πολύ τολμηρό για την εποχή του, αφού τέτοιου είδους “παιχνίδια” με τις τεχνικές της αφαίρεσης δεν ήταν ευρέως αποδεκτά. 

Xiamen Dada, 1986

Ένα νέο κύμα αμφισβήτησης αναδύθηκε στην Κίνα το διάστημα ανάμεσα στο 1985 και το 1989 με την avant-garde των κινέζων καλλιτεχνών να ασχολούνται με “ακραία” περιεχόμενα και πιο ρηξιακές αναπαραστάσεις. Η ομάδα Xiamen Dada απέσυρε τα έργα της από έναν εκθεσιακό χώρο και τα έκαψε μπροστά στην Εθνική Πινακοθήκη για να ξεφύγει από την εμπορευματοποίηση της τέχνης. Οι καλλιτέχνες άρχισαν σταδιακά να επηρεάζονται από τα κινήματα αμφισβήτησης του Δυτικού κόσμου, απορρίπτοντας τις τεχνικές της αγοράς, πολλές φορές ακόμα και την ίδια την τέχνη. Σταδιακά, άρχισε να αναπτύσσεται μεγάλη δυσπιστία απέναντι στην εικόνα, εξαιτίας της συλλογικής μνήμης από το παρελθόν. Η φωτογραφία αυτή που αναπαριστά την συμβολική καταστροφή των έργων τέχνης τραβήχτηκε στις 24 Νοεμβρίου του 1986.

Zhang Xiaogang “Genesis” (1992)

Ένα συμβολικό έργο, εμπνευσμένο από τις φοιτητικές διαδηλώσεις που συγκλόνισαν το Πεκίνο το 1989 με έντονες κοινωνικές αναφορές. Πίσω από την εικόνα του μωρού, υπάρχουν ασπρόμαυρες φωτογραφίες νεαρών φοιτητών που συμμετείχαν στις ταραχές. 

Sui Jianguo, Ruins (1994)

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’90 οι μεγάλες πόλεις της Κίνας σαρώθηκαν από τα τα τεράστια έργα ανάπλασης. H Σχολή Καλών Τεχνών δεν κατάφερε να αποφύγει τη μετεγκατάσταση, παρά τις διαμαρτυρίες που οργανώθηκαν από μαθητές και δασκάλους. Ο Sui Jianguo συνέχισε να διδάσκει στην “τάξη” του, παρά την ολοκληρωτική καταστροφή στη γύρω περιοχή, προσπαθώντας να αφήσει ένα στίγμα για το τι σημαίνει να υποβαθμίζονται οι εκπαιδευτικές δομές προς όφελος της ανάπτυξης. 

Qiu Zhijie, “Tattoo 1” (1997)

Η δεκαετία του ’90 ήταν μία περίοδος έντονου πειραματισμού για την τέχνη στην Κίνα. Πολλά από τα έργα εκείνης της εποχής, προσπάθησαν να διερευνήσουν τα όρια του εαυτού και της ταυτότητας. Ο Qiu Zhijie ζωγράφισε ένα μεγάλο “όχι” πάνω στο σώμα του, σε μία συμβολική κίνηση που σήμαινε ίσως ότι η αναζήτηση της ατομικής ταυτότητας ήταν ένα από τα μεγάλα πεδία προβληματισμού εκείνης της εποχής. Η σχέση ατομικού και συλλογικού ήταν φυσιολογικό να απασχολήσει κάποια στιγμή τους καλλιτέχνες με δεδομένο ότι υπήρξε στο παρελθόν μία τόσο έντονη και πρωτοπόρα ιστορική περίοδος που έθεσε αυτά τα ζητήματα στο επίκεντρο της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. 

Wang Gongxin, “Brooklyn Sky” (1995)

Ένα έργο που καταπιάνεται με το θέμα της παγκοσμιοποίησης στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Ο καλλιτέχνης Wang Gongxin πέρασε ένα σημαντικό διάστημα στη Νέα Υόρκη και όταν επέστρεψε στην Κίνα, τοποθέτησε στο σπίτι του μία οθόνη που δείχνει ένα κομμάτι από τον ουρανό του Brooklyn. Με αυτόν τον τρόπο, προσπάθησε να καυτηριάσει κάποιους “μύθους” του Δυτικού πολιτισμού και να περιγράψει την προσωπική του εμπειρία από την παγκοσμιοποίηση. 

“Sunflower Seeds” (2010)

Κάθε σπόρος ηλίανθου σε αυτή τη συγκλονιστική εγκατάσταση δημιουργήθηκε με το χέρι. Κάθε ένας από αυτούς αντιπροσωπεύει ένα άτομο. Το έργο βασίζεται στις μνήμες της πολιτιστικής επανάστασης, αλλά συμβολίζει και τον πυκνό πληθυσμό της Κίνας. Ένα μινιμαλιστικό έργο που συνδέεται με το παρελθόν και το παρόν. 

Πηγή: Cnn.com