Δεν θα απελαθεί η Κενυάτισσα μητέρα ανήλικων παιδιών που κινδυνεύει από κλειτοριδεκτομή

Σε μία σημαντική απόφαση προχώρησε ελληνική δικαιοσύνη, καθώς για πρώτη φορά, με αφορμή αίτημα χορήγησης διεθνούς προστασίας  (σύμφωνα με την Σύμβαση της Γενεύης του 1951) ασχολήθηκε με τον ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων των γυναικών (Female genital multilation).

Ο κίνδυνος να υποστεί Κενυάτισσα, στην πατρίδα της, ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων (κλειτοριδεκτομή), αλλά και να βασανιστούν τα τρία ανήλικα παιδιά της (το τελευταίο μάλιστα ήταν νόμιμο παιδί αμερικανού πολίτη), οδήγησε τους ‘Έλληνες δικαστές να αναστείλουν την απέλαση της ίδιας και των παιδιών της.

Αξίζει να σημειωθεί ότμόνο σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες- στη Σουηδία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στη Νορβηγία- υπάρχει  συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο που απαγορεύει όλες ή ορισμένου είδους μορφές του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων των γυναικών (ΑΓΟΓ).

Τα Ελληνικά δικαστήρια ασχολήθηκαν με την περίπτωση Κενυάτισσας που έφτασεμαεροπορικώς στην Ελλάδα στις 3.9.2002.

Η γυναίκα, εγκατέλειψε την χώρα της, όπως υποστηρίζει, γιατί  χρειαζόταν οικονομική βοήθεια προκειμένου να εγχειριστεί το παιδί της που έχει πρόβλημα στα πόδια.

Μόλις προσγειώθηκε στην Ελλάδα υπέβαλε αίτημα διεθνούς προστασίας -σύμφωνα τη  Σύμβαση  της Γενεύης- στο περιφερειακό γραφείο ασύλου Αττικής, για τον εαυτό της και τα τρία ανήλικα παιδιά της ηλικίας 13, 5 και 3 ετών.

Στο αίτημα της τόνισε ότι  δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα της, γιατί  ανήκει στη φυλή Kikuyu, που υποβάλλουν σύμφωνα με τις παραδόσεις τις γυναίκες στην πρακτική FGM (ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων των γυναικών).

Επίσης, υποστήριξε ότι ο ίδιος κίνδυνος ελλοχεύει από την οργάνωση Mungiki που δραστηριοποιείται σε πολλές περιοχές της Κένυας.

Όμως, η αίτησή της απορρίφθηκε από το περιφερειακό γραφείο ασύλου Αττικής με την αιτιολογία ότι η Κενυάτισσα  και τα ανήλικα παιδιά  της δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις χορήγησης του καθεστώτος του πρόσφυγα της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για να τεθούν σε καθεστώς προστασίας.

Μετά από αυτό η  μητέρα των ανήλικων παιδιών κατέθεσε στην αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Δημόσιας Τάξης προσφυγή, με την οποία ζητούσε την επανεξέταση της αίτησής της για την χορήγηση διεθνούς προστασίας.

Η επιτροπή του υπουργείου Δημόσιας Τάξη, με τη σειρά της, απέρριψε και αυτή την προσφυγή της με την αιτιολογία ότι δεν κατέθεσε «αδιάσειστα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο επικαλούμενος φόβος της λόγω του κινδύνου υποβολής στην πρακτική του FGM από την οργάνωση Mungiki μπορεί να θεωρηθεί εύλογος και θεμελιωμένος σε αντικειμενικά δεδομένα, ώστε να συνάγεται ότι υπάρχει άμεσος και αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή ή τη σωματική της ακεραιότητα σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της».

Πολύ περισσότερο μάλιστα, προσθέτει η επιτροπή, καθώς «από επίσημες και επικαιροποιημένες πηγές η νομοθεσία στη Κένυα παρά τα μακροχρόνια προβλήματα, προβλέπει τη διασφάλιση των γυναικών κατά της πρακτικής του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων και η Κυβέρνηση της χώρας έχει προχωρήσει σε μιας ευρείας κλίμακας προσπάθεια καταστολής της εγκληματικής δράσης της προαναφερόμενης οργάνωσης».

Η ίδια αρμόδια επιτροπή υπογράμμισε  ακόμη ότι «δεν προκύπτει κίνδυνος να υποστεί σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα της σοβαρή βλάβη που συνίσταται σε θανατική ποινή ή βασανιστήρια, καθώς και στη Κένυα και ιδιαίτερα στην πόλη Ναϊρόμπι (τόπο τελευταίας διαμονής της), δεν υφίστανται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης που να οδηγούν στην πιθανολόγηση σοβαρής βλάβης, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας».

Και κατέληξε  η επιτροπή  ότι στο πρόσωπο της  αλλοδαπής μητέρας και των ανήλικων  παιδιά της δεν πληρούνται  οι προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν ως πρόσφυγες ή δικαιούχοι επικουρικής προστασίας σύμφωνα με την  ισχύουσα νομοθεσία.

Όμως, είπε η επιτροπή ότι συντρέχουν στα πρόσωπαο και των τεσσάρων οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους και παρέπεμψε το ζήτημα σε άλλη αρμόδια αρχή.

Από εκεί και πέρα ήταν μονόδρομος πλέον η προσφυγή της Κενυάτισσας στην Δικαιοσύνη. Ενώπιον των δικαστών υποστήριξε ότι εάν επιστέψει στην Κένυα θα υποστούν αυτή και τα ανήλικα παιδιά της «ανεπανόρθωτη βλάβη που συνίσταται για την ίδια στην υποβολή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση και για καθένα από τα παιδιά της στην υποχρεωτική στρατολόγηση από εγκληματική οργάνωση (για το πρώτο), σε πιθανή αρπαγή από τις εγκληματικές οργανώσεις (για το δεύτερο) και σε κίνδυνο δίωξής του (για το τρίτο), γιατί είναι νόμιμο τέκνο αμερικανού πολίτη.

Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (απόφαση 419/2014) με πρόεδρο  την πρόεδρο Εφετών Σταυρούλα Λιάγκου και εισηγήτρια την   Εφέτη Σταυρούλα Μπρούστα, αποφάνθηκε ότι η επαναπροώθηση τους στην Κένυα ενδέχεται να τους προκαλέσει βλάβη ανεπανόρθωτη, «συνιστάμενη σε έκθεση σε κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας».

Έτσι το Εφετείο ανέστειλε προσωρινά την απόφαση της αρμόδια επιτροπής του υπουργείου Δημόσιας Τάξης μέχρι να αποφανθεί οριστικά για την τύχη της Κενυάτισσας και των τριών παιδιών της.

Παράλληλα, το δικαστήριο διέταξε τις αρμόδιες κρατικές αρχές να απέχουν  από κάθε ενέργεια η οποία θα είχε ως συνέπεια «την εξαναγκασμένη αναχώρηση» της Κενυάτισσας και των παιδιών της από την Ελλάδα και την επιστροφή στην πατρίδα τους.

Τέλος, διέταξε και να τις επιστρέψουν -εάν της έχει αφαιρεθεί- το «ειδικό δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού»  και να προβούν στην παράταση της ισχύος του, εάν έχει λήξει.