Τον λένε Αριστομένη, αλλά εγώ τον λέω Μένη, όπως τον γνώρισα στα 13 του. Δούλευα βοηθός της Μάρσας Μακρή στη μικρού μήκους ταινία ”Το ταμένο” (2002) που συμμετείχε στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα των Κανών. Ο μικρός Μένης πρωταγωνιστούσε στην ταινία της μητέρας του, στο ρόλο ενός καλογερόπαιδου που ξεκινούσε από το μοναστήρι και περιπλανιόταν στη φύση για ν’ ανακαλύψει τα μυστήρια της ύπαρξης. Στα επόμενα χρόνια ο Μένης πέρασε με την πρώτη – που λένε – στην ΑΣΚΤ και σύντομα απέσπασε τα θερμότερα σχόλια της κριτικής για τη δουλειά του. Έναν ανθρωποκεντρικό πίνακα του, ζοφερό και σχεδόν εφιαλτικό για τη ζώσα νεοελληνική πραγματικότητα, είχα την τύχη να χρησιμοποιήσω αποκλειστικά στο ντοκιμαντέρ ”Κατερίνα Γώγου – Για την αποκατάσταση του μαύρου” (2012). Ταυτόχρονα παρακολουθούσα την ενασχόληση του με τα μουσικά πράγματα της ελληνικής αντεργκράουντ κοινότητας. Η αιτία για την παρακάτω συνέντευξη είναι η πρώτη ατομική έκθεση του (Αριστο)Μένη Θεοδωρόπουλου που κάνει εγκαίνια σήμερα, Πέμπτη 18 Οκτωβρίου, στη γκαλερί ”FOTAGOGOI” (πορτραίτο Α. Θ.: Δημήτρης Θεοδωρόπουλος)
Μένη, σε γνωρίζω από μικρό παιδάκι, τότε που ως καλογεράκι στο ”Ταμένο” της Μάρσας Μακρή, της μάνας σου, σε είχαν δει οι πάντες στο Φεστιβάλ των Κανών.
Ναι, αυτό ήταν το 2002 κι εγώ ήμουν στο Γυμνάσιο, 13 ετών. Τώρα όμως με βρίσκεις να πηγαίνω στα 31 μου (γέλια)
Θέλω να μου πεις πότε ακριβώς κατάλαβες ότι στη ζωή σου θες να κάνεις μόνο ζωγραφική και μουσική.
Όπως ακριβώς το λες, αφού μπορεί να μη θυμάμαι πότε ακριβώς το κατάλαβα, στην πορεία της ζωής μου συνειδητοποίησα όμως πως είμαι άχρηστος για οποιαδήποτε άλλα πράγματα. Νιώθω ότι δεν τό’χω καλά – καλά ούτε με το λόγο…Σίγουρα μπορώ να εκφράζομαι μόνο όταν πιάνω κάτι στα χέρια μου.
Ένα μουσικό όργανο, ας πούμε;
Δεν θα έλεγα ότι είμαι βιρτουόζος ενός οργάνου. Με τη μουσική μπλέχτηκα στα 18 μου, λόγω φίλων βασικά. Δεν είχα γνώσεις. Ούτε σήμερα έχω γνώσεις, απλά τυχαίνει να διαθέτω αρκετό ελεύθερο χρόνο.
Λογικό το βρίσκω, αφού δεν έχεις μπει σε μια συστημική διαδικασία παραγωγής.
Θέλει ενασχόληση. Άλλοι το λεν ενασχόληση, άλλοι εκμάθηση, άλλοι εξάσκηση και άλλοι τεμπελιά. Ας μην κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλο μας, δεν προέρχομαι από μία εύπορη οικογένεια, ούτε ποτέ είχα μια σταθερή δουλειά για να βιοπορίζομαι. Είχα μια χ – ψ άνεση με πολλές θυσίες, αλλωνών και δικές μου, για να μπορώ να κάνω κάποια πράγματα. Οι συνθήκες δεν πέφτουν απ’ τον ουρανό, όπως κι εγώ δεν έπεσα απ’ τον ουρανό.
Όχι, δεν έπεσες απ’ τον ουρανό, μεγάλωσες όμως σ’ ένα σπίτι με δύο γονείς καλλιτέχνες, αμερικανοτραφείς, που σαν ακούσματα είχαν την πειραματική μουσική και το free form.
Ο πατέρας ήταν ο πιο μουσικόφιλος της οικογένειας. Ακούγαμε κυρίως ξένη μουσική, αμερικανική, αφρικάνικη, world music και αρκετή γαλλική. Δεν ακούγαμε καθόλου ελληνική μουσική κι έτσι απέκτησα σχέση σε μεγάλη ηλικία πια. Εννοώ με τα ελληνικά synth pop και new wave συγκροτήματα των 80s. Μέχρι τότε άκουγα φανατικά ηλεκτρονική μουσική, αλλά βρήκα το δρόμο μου ανακαλύπτοντας αυτά τα συγκροτήματα και εξερευνώντας την ελληνική σκηνή των 80s.
Πως θα χαρακτήριζες τη μουσική σου που εμπεριέχεται στο ”ΦΕΥ”, το τωρινό project σου;
Ελληνική, χωρίς όμως τη διάθεση ενός τοπικού ιδιώματος, ούτε αυτήν της αποκλειστικής απεύθυνσης στους Έλληνες. Μια μουσική που γράφτηκε για όλους, όπως θα μπορούσα κι εγώ ν’ ακούσω γιαπωνέζικα ή αφρικανικά, που δεν καταλαβαίνω τι λένε μέσα. Επίσης θα τη χαρακτήριζα μουσική ελληνική και σύγχρονη χωρίς διάθεση μοντερνισμού. Ένα έργο εποχής και όχι ένας ήχος εποχής.
Από την περίοδο που κυκλοφόρησες εκείνο το επτάιντσο δισκάκι μέχρι σήμερα έχει κυλήσει πολύ νερό στ’ αυλάκι.
Πράγματι, η πρώτη μου κυκλοφορία ήταν ένα επτάιντσο EP που είχαμε κάνει με ένα φίλο σε μία ανεξάρτητη γερμανική εταιρεία. Ήμασταν οι Flesh Golem με έναν ήχο τελείως obscured και πρωτόλειο. Στην πορεία πέρασα κι από πολλές άλλες μπάντες.
Και έπαιξες, να προσθέσω, μαζί και με τον Damo Suzuki του kraut rock συγκροτήματος CAN.
Αυτό ήταν ένα από τα πιο ιδιαίτερα live, στα οποία είχα συμμετάσχει, διοργανωμένο από την ”Arte Fiasco”. Είχαν φέρει λοιπόν στην Αθήνα τον Ιάπωνα Damo Suzuki στο πλαίσιο του διεθνούς project ”Damo Suzuki Networks” που κάνει εδώ και αρκετά χρόνια. Παίξαμε στο ”six d.o.g.s.” με τον Suzuki και τον Blaine Reininger. Λίγο μετά πέρασα από τους Phoenix Catscratch, παίζοντας πλήκτρα, συνθεσάιζερς και drum machine.
Προτιμάς να λειτουργείς εντός μίας ομάδας ή να έχεις τον πλήρη έλεγχο της μουσικής σου;
Στο ”ΦΕΥ”, τώρα, τα παίζω όλα εγώ: Συνθεσάιζερς, electronics, samplers και λούπες, τις οποίες φτιάχνω μόνος μου, αποφεύγοντας τις έτοιμες. Υπάρχουν ακόμα ηλεκτρικά, αλλά και παραδοσιακά όργανα, από κιθάρες, μπάσα, ντραμς μέχρι τζουρά και ζουρνάδες.
Ας πάμε στα εικαστικά: Αυτή είναι η πρώτη σου ατομική έκθεση.
Ακριβώς, όπως είναι και η πρώτη προσωπική μου μουσική απόπειρα.
Στα 30 που βρίσκεσαι, όπως είπες, είναι μια καλή ηλικία για πρώτη ατομική έκθεση;
Κοίταξε, έχω μια περίεργη σχέση με το χρόνο. Κάνω μεγάλα έργα και οι τεχνικές που ακολουθούσα ήταν πάντα χρονοβόρες και επίπονες. Αν σκεφτείς ότι τέλειωσα την ΑΣΚΤ εδώ και εννιά χρόνια, είναι πολύς ο χρόνος. Περίεργη σχέση είχα και με τη σχολή, αφού ήμουν δυσαρεστημένος σε πάρα πολλά πράγματα. Δεν έμαθα αυτά που θα ήθελα να είχα μάθει τότε, γι’ αυτά και τα επόμενα χρόνια μελέτησα μόνος μου τη ζωγραφική. Πέρασα έτσι διάφορες περιόδους, στις οποίες επανεξέταζα μονίμως τι κάνω στη ζωή μου, στη μουσική μου και στη ζωγραφική. Πέρασα και μία περίοδο…
Καταθλιπτική;
Κατάθλιψη είναι μια βαριά λέξη ίσως…Κανείς δεν έχει περάσει καλά, νομίζω, ή τουλάχιστον οι περισσότεροι…Καταθλιπτική θα ήταν σίγουρα μια περίοδος για όλους, όχι για μένα μόνο. Θα ήθελα να έχω κάνει άλλους χειρισμούς κάποτε..
Αναφορικά με μια πρώτη ατομική έκθεση;
Όχι, θα ήθελα γενικά να ήμουν πιο ώριμος. Πάλι, όμως, αν τα πράγματα είχαν ήδη γίνει αλλιώς, αυτή η δουλειά που παρουσιάζω τώρα θα ήταν επίσης αλλιώτικη. Άρα είμαι ευγνώμων γι’ αυτό το έργο κι αυτή τη δουλειά, όπως και για το ότι είμαι εδώ, στέκομαι στα πόδια μου, με μια στέγη πάνω από το κεφάλι μου, με τους φίλους μου και με την οικογένεια μου.
Εντάξει, νέος άνθρωπος είσαι, δεν σε πήραν τα χρόνια για να τα λες όλα αυτά.
Ναι, αλλά δεν είμαι και 20 ετών…Σκέψου ότι τη σχολή την τελείωσα στα 22 μου.
Τι φιλοδοξίες έχεις για το ”ΦΕΥ”; Να έρθει κόσμος να δει τη δουλειά σου, που σου έφαγε πολύ χρόνο για να γίνει, ή και για να πουληθεί κάποιο έργο σου;
Ακόμα το βλέπω λίγο ρομαντικά το πράγμα, έως και πολύ. Το πρώτο πράγμα που θέλω, όταν φτιάχνω κάτι, είναι να πάει σε όσο περισσότερο κόσμο γίνεται. Θα ήθελα στο ”ΦΕΥ” να δω και κόσμο που δεν βλέπω στις εκθέσεις, στα εγκαίνια και στα υπόλοιπα δρώμενα. Με στενοχωρεί κάπως να βλέπω μόνο ανθρώπους που έχουν κάποια σχέση με την τέχνη. Όταν έρχεται ένας Πικάσο, λόγου χάριν, τρέχουν όλοι απ’ τα χωριά και κάνουν ουρές. Και δε λέω, ο Πικάσο είναι ο Πικάσο, γίνονται όμως και πολλές άλλες δουλειές.
Απ’ την άλλη, όμως, ελπίζω να αναγνωρίζεις το ότι κι εσύ δεν κάνεις μια λαϊκή τέχνη.
Λαϊκή από ποια άποψη;
Στον Πικάσο μπορεί να τρέχουν άνθρωποι ακαλλιέργητοι, που απλά τα ΜΜΕ τους ”φόρεσαν” τον δημιουργό της ”Γκουέρνικα”.
Ο Πικάσο, όντως, είναι ”φορεμένος” και το background στην ζωγραφική του θα μπορούσε να θεωρηθεί λαϊκή τέχνη υπό την έννοια μίας απεικόνισης της καθημερινότητας.
Εννοώ, τέλος πάντων, πως είναι δύσκολο ένας νέος καλλιτέχνης να τραβήξει το ενδιαφέρον του μαζικού κοινού.
Συμφωνώ, αλλά από την άλλη δε θεωρώ ότι κάνω μία μοντέρνα τέχνη εξεζητημένης μορφής. Δεν κάνω, ας πούμε, μία καρέκλα με τον θεατή να αναρωτιέται τι θέλει να πει ο ποιητής…Για την ακρίβεια, αν υποθέσουμε ότι εγώ είμαι ο ποιητής εν προκειμένω, πιθανώς να μην ξέρω ούτε κι εγώ τι θέλω να πω…Για να μην παρεξηγηθώ, δεν λέω ότι δεν ξέρω τι κάνω, απλά όσο περνάει ο καιρός ανακαλύπτω συνεχώς καινούργια πράγματα για τη δουλειά μου. Μου αρέσει να δουλεύω αφαιρετικά χωρίς να έχω μια αρχική σκέψη σκοπού ή μηνύματος. Αφήνομαι στο ένστικτο και στο υποσυνείδητο κι από κει και πέρα, ότι ήθελε προκύψει.
Εγώ θεωρώ σημαντική αυτή σου τη δήλωση. Μου αρέσουν οι καλλιτέχνες που δηλώνουν μαθητές για μια ζωή.
Μα φυσικά, αισθάνομαι πως κάθε μέρα μαθαίνω και κάτι. Και πριν, που μίλησα για τη σχολή, να ξεκαθαρίσω ότι είχε προβλήματα, όπως και οποιαδήποτε άλλη σχολή στη χώρα μας. Δεν πιστεύω ότι δεν γίνονται προσπάθειες και σε ακαδημαϊκό επίπεδο, ασχέτως αν εγώ συμφωνώ ή διαφωνώ.
Το περιεχόμενο της έκθεσης αυτής;
Τα παλιότερα έργα μου ήταν παραστατικά, απεικόνιζαν καθημερινές ανθρώπινες καταστάσεις. Στη σημερινή έκθεση, διατηρώ τον ίδιο χαρακτήρα, εφόσον στην ίδια κοινωνία ζω κι εγώ, ενώ έχει διατηρηθεί η ανθρώπινη μορφή. Κι αν αυτή η μορφή διαλύεται, σπάει σε κάποια σημεία, σίγουρα είναι εκεί. Ακόμη κι αν δεν φαίνεται ξεκάθαρα, θα συνεχίσει να παραμένει εκεί η ανθρώπινη φιγούρα. Μου αρέσουν οι άνθρωποι…Να είμαι έξω και να τους παρατηρώ, πάντα αυτό έκανα. Μέσω αυτών αναζητώ να βρω κι εγώ ποιος είμαι και να λύσω τα δικά μου προβλήματα. Στον τρόπο που μπορώ και με τα μέσα που μου δίνονται, θέλω να βλέπω την ψυχή των ανθρώπων, αυτό που δεν τους φαίνεται.
Πως ζεις αυτόν τον καιρό, Μένη;
Ευτυχώς δεν ζω με τους γονείς μου, γιατί θα με είχαν τρελάνει και θα τους είχα τρελάνει. Υπάρχει μία στήριξη, όπως την έχω κι από τους φίλους μου. Και στην τωρινή έκθεση, σίγουρα θα θέλουν πολλοί να στηρίξουν, αλλά κι εγώ θα πρέπει να υποστηρίξω τη δουλειά μου: Έχω ένα πολύ μικρό εργαστήριο, άρα άμα τελειώσει η έκθεση και δεν έχουν πουληθεί τα έργα, θα πρέπει να επιστρέψουν στον μικρό αυτό χώρο.
Όλα τα σκέφτεσαι.
Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος να καταστραφούν αυτά τα έργα, οπότε η πρόταση που με αντιπροσωπεύει είναι η εξής: Τα έργα μου αναζητούν μία νέα στέγη, τη δική τους.
Σε μία δεκαετία από τώρα, στα 40 σου, τι θα ήθελες να έχει γίνει;
Θα ήθελα να μπορώ να παίζω μουσική και να ζωγραφίζω με λιγότερο άγχος και λιγότερη πίεση. Να έχω και μερικά λεφτά για να επενδύω στη δουλειά μου, αλλά και για να μπορώ να βοηθάω κάποιους ανθρώπους που έχω δίπλα μου. Μπορεί ακόμη κι αυτά που λέω να ακούγονται πολλά και απαιτητικά, για μένα όμως πάνω απ’ όλα είναι φυσικά η δουλειά σε οποιαδήποτε μορφή της, η υγεία και η οικογένεια, είτε εξ αίματος, είτε εξ αγχιστείας.
* Η πρώτη ατομική έκθεση του Αριστομένη Θεοδωρόπουλου με τίτλο “ΦΕΥ : ΕΔΩ” θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 18 Οκτωβρiου (ημέρα εγκαινίων) μέχρι και την Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2018 στο νέο project space FOTAGOGOI (Λεονάτου 4, Αθήνα – Μεταξουργείο).
Facebook
Twitter
Tα σχόλια στο site έχουν απενεργοποιηθεί. Μπορείτε να σχολιάζετε μέσα από την επίσημη σελίδα στο Facebook
Σχόλια
Επικοινωνία
