Η σκηνοθέτιδα Γιολάντα Μαρκοπούλου στο koutipandoras.gr: "Σήμερα στην Ελλάδα απαιτείται σχέδιο, οργάνωση, δουλειά"

Ο «Θάλαμος αρ. 6» του Αντόν Τσέχοφ, που παίζεται αυτό το διάστημα στο Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας ( Β΄ Σκηνή), μας ενθουσίασε για τη λιτή μα και συνάμα διεισδυτική προσέγγισή του, αλλά και με την άλλοτε κωμική και άλλοτε δραματική –μαεστρικά ισορροπημένα– διάθεσή του. Γι’ αυτό, λοιπόν, αναζητήσαμε τη σκηνοθέτιδά του, Γιολάντα Μαρκοπούλου, για μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης.       

Συνέντευξη στους Παναγιώτη Φρούντζο, Κωνσταντίνο Καϊμάκη

Πώς κατέληξες στον «Θάλαμο αρ. 6»;

Με ενδιέφερε το θέμα του εγκλεισμού, της απομόνωσης σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο από το οποίο δεν μπορείς να ξεφύγεις. Το έργο αυτό, λοιπόν, περιλαμβάνει όλα αυτά για τα οποία έχω ανάγκη –και είχα ανάγκη από πέρυσι τον Μάιο που ανέβηκε για πρώτη φορά– να μιλήσω.  

Είναι περίεργο, αδυσώπητα σκληρό το διήγημα του Τσέχοφ. Γιατί κατευθύνθηκες σε διήγημα και όχι σε αυθεντικό θεατρικό έργο;

Η αλήθεια είναι ότι δεν ανακάλυψα κάποιο θεατρικό σχετικά με τον εγκλεισμό που να με κεντρίσει.   

Ο εγκλεισμός, τελικά, αφορά αυτούς που έχει περιορίσει η κοινωνία ή μήπως όλους μας;

Όλους μας. Εμείς είμαστε και δεν είμαστε έγκλειστοι. Ο Τσέχοφ παίζει με αυτό το τέχνασμα. Ακολουθώντας την πορεία του γιατρού Ράγκιν, ο οποίος από διευθυντής του νοσοκομείου καταλήγει τρόφιμος στον θάλαμο, ανακαλύπτουμε τους μηχανισμούς της μετάβασης από τη μία κατάσταση στην άλλη.    

Γιατί ό Ράγκιν καταλήγει έγκλειστος στον «Θάλαμο αρ. 6»;

Επειδή ένα ολόκληρο σύστημα τον οδήγησε εκεί. Ο Ράγκιν σκέφτεται διαφορετικά από τον μέσο όρο, διαποτίζεται από ιδανικά που δεν συμμερίζεται ο μέσος όρος. Αυτό τον οδηγεί στην απραξία, στην αδράνεια, η οποία εκλαμβάνεται ως μεγάλο πρόβλημα από τον περίγυρό του. Ο ίδιος, λοιπόν, που για είκοσι χρόνια δεν ενδιαφέρθηκε για το τι συμβαίνει στον θάλαμο αρ. 6 καταλήγει εκεί τρόφιμος, αντιμέτωπος με μια δυσώδη κατάσταση που εν πολλοίς οφείλεται και σε αυτόν.      

Οι Ράγκιν σήμερα βρίσκονται γύρω μας;

Φυσικά, όχι μόνο οι Ράγκιν, αλλά και η κοινωνία που καταγράφει ο Τσέχοφ. Είναι τόσο ίδια η κατάσταση! Προσπαθείς να παλέψεις για μια καλύτερη κοινωνία, ακόμη και για την ιδανική κοινωνία, και αυτό μοιάζει ανέφικτο να συμβεί. Δεν βλέπεις πόσο αδρανείς παραμένουμε οι περισσότεροι και με πόση ευκολία αναθέτουμε σε τρίτους τις υποχρεώσεις μας;  

Η ιδανική κοινωνία ποια χαρακτηριστικά παίρνει στη δική σου κοσμοθεωρία;

Έχει να κάνει με τον σεβασμό στις στοιχειώδεις ελευθερίες του ανθρώπου, όπως και με το ότι κάθε άτομο έχει απαράβατο και απαραβίαστο δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία, την προσωπική του ασφάλεια, την παιδεία, την τροφή… Αυτά ακούγονται αυτονόητα, αλλά δυστυχώς δεν είναι.

Πόσο απέχει η σημερινή Ελλάδα από την ιδανική κοινωνία;

Όσο απείχε και η τσαρική Ρωσία τον καιρό του Τσέχοφ από την ιδανική κοινωνία. Ένα κράτος σε παρακμή, με πολίτες απαθείς να περιμένουν κάτι, δίχως να γνωρίζουν τι είναι αυτό.

Για τη Ρωσία του 19ου αιώνα μπορώ να επινοήσω διάφορες δικαιολογίες, για την Ελλάδα του 21ου αιώνα μπορείς να επικαλεστείς έστω μία;

Πολλές δικαιολογίες, καθώς είμαστε εύκολοι στο να αποτινάσσουμε τις ευθύνες και να εφευρίσκουμε δικαιολογίες, που πολλές φορές ξεπερνούν ακόμη και την έννοια του γελοίου.

Και ποιες είναι οι αιτίες για τη σημερινή μας κατάσταση;

Αυτήν τη στιγμή δεν έχουμε χρόνο για να συζητάμε για τις αιτίες και τις αφορμές. Αυτό που απαιτείται είναι σχέδιο, οργάνωση, δουλειά. 

Γιατί οι οργανωμένες κοινωνικές δομές αντιμετωπίζουν με διάθεση κολασμού την απόκλιση, την παρέκκλιση, την τρέλα;

Επειδή τα οργανωμένα κοινωνικά σύνολα ρέπουν προς την ομοιογένεια και αποστρέφονται τη διαφορετικότητα. Κάπως έτσι προκρίνεται ο κολασμός έναντι της θεραπείας. 

INFO:

Ύστερα από σύντομη και επιτυχημένη πρώτη παρουσίαση τον περασμένο Μάιο στην Αθήνα και τις αρχές Οκτωβρίου στην Πάτρα, ο «Θάλαμος αρ. 6» του Αντόν Τσέχοφ επέστρεψε με παραστάσεις στη Β΄ Σκηνή του Θεάτρου Οδού Κεφαλληνίας.

Ο Θάλαμος αρ. 6, ένα από τα τολμηρότερα, σκληρότερα και πιο επαναστατικά κείμενα της εποχής του, στην εξαίρετη μετάφραση του Άρη Αλεξάνδρου, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην ελληνική θεατρική σκηνή και θίγει μια θεματολογία πρωτοποριακή για τα δεδομένα του 19ου αιώνα. Με αφετηρία τα προσωπικά βιώματα του «γιατρού» Τσέχοφ και εργαλείο την πάντα διεισδυτική ματιά του, η νουβέλα ανατέμνει μια πραγματικότητα ζοφερή που λίγο απέχει από αυτήν των ψυχιατρείων του 20ού αιώνα.

Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου

Σκηνοθεσία: Γιολάντα Μαρκοπούλου
Διασκευή – Δραματουργική Επεξεργασία: Έλσα Ανδριανού
Σκηνικά – Κοστούμια: Αλεξάνδρα Σιάφκου, Αριστοτέλης Καρανάνος
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Μουσική: Λάμπρος Πηγούνης
Κίνηση: Pauline Huguet
Επιμέλεια μαλλιών: Talkin’ Heads
Οργάνωση παραγωγής: Τζέλα Χριστοπούλου
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Σχεδιασμός οπτικής ταυτότητας: Σάκης Στριτσίδης / FRONT
Eκτέλεση παραγωγής: Ελίνα Φέσσα, Kωνσταντίνα Γεωργίου
Παραγωγή: Polyplanity Productions

Παίζουν: Νίκος Γιαλελής, Κώστας Κορωναίος, Μιχάλης Μουλακάκης, Παναγιώτης Παναγόπουλος

Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, Κεφαλληνίας 16, τηλ.: 210 8838727

Πέμπτη-Κυριακή, Ώρα έναρξης: 20:30, Κυριακή στις 18:00
Διάρκεια (χωρίς διάλειμμα): 65΄
Τιμή εισιτηρίου: €12, €8 φοιτητικό/μειωμένο